Ἦταν ἕνα χειμωνιάτικο ἀπόγευμα, στά μέσα τοῦ Δεκέμβρη. Περιδιαβάζοντας τή σιωπηλή, μᾶλλον σκυθρωπή ὀμορφιά τῆς πλάσης, ἀπόμεινα νά τό κοιτῶ κεῖνο τό μπουκετάκι μόβ κυκλάμινα στό βράχο. Κι ἦρθε στό νοῦ μου ὁ λόγος Σου, πλάστη τοῦ κόσμου: «Κοιτάξτε τά κρίνα τοῦ ἀγροῦ, δέν γνέθουν οὔτε μεριμνοῦν». Κι ἔνιωσα κείνη τή στιγμή τή φύση ὁλόγυρά μου ἕναν ἄμβωνα νοητό καί ἕνα τόσο δά κυκλάμινο νά μέ διδάσκει, τό σκοτεινό ἐκεῖνο ἀπόγευμα τοῦ Δεκέμβρη.
Καί πέρασαν ἀπό μπρός μου ὅλα τά φθινοπωρινά ἀπογεύματα καί οἱ χειμωνιάτικες ἀσέληνες νύχτες τῆς σκέψης καί τοῦ νοῦ, τότε πού δέν ἔβλεπα τή μορφή Σου στή ζωή μου, τότε πού ἔνιωθα πώς εἶμαι μόνος σάν ἕνα λουλούδι πού ᾿χει ριζώσει στό βράχο, δίχως νερό. Μά νά πού γίνεται δάσκαλος τό μόβ ταπεινό κυκλάμινο καί μοῦ διδάσκει πώς ἡ δύναμη τῆς ζωῆς, πού Ἐσύ φύτεψες μέσα του, εἶναι τεράστια καί ἡ δύναμή Σου, Παντοδύναμε, ἄμετρη. Ἐσύ μπορεῖς νά μέ τρέφεις στίς ξέρες τῆς ζωῆς καί νά φωτίζεις τήν ὅποια ἐποχή τῆς ζωῆς μου.
Καί πέρασαν ἀπό μπρός μου ἀναμνήσεις, στιγμιότυπα τῆς ζωῆς μου μέ φόντο πότε ἡλιόλουστο καί πότε συννεφιασμένο. Καί ἦρθαν στό νοῦ οἱ ἐποχές τῆς σκέψης καί τοῦ νοῦ οἱ καιροί. Καλοκαίρια χρωματισμένα μέ χαμόγελα ἐλπίδας καί μολυβένια πένθιμα φθινόπωρα· χειμῶνες βαρεῖς, τότε πού σκοτείνιαζε ἡ σκέψη καί πάγωνε ἡ καρδιά, τότε πού ὑπῆρχαν γύρω μου παγωμένα αἰσθήματα καί νεκρά συναισθήματα μέσα στό χιονιά τῆς ἀπουσίας Σου... τότε πού δέν ἔβλεπα κανένα κυκλάμινο, πουθενά.
Ἀκόμη καί τότε ὅμως, μέσα στή σκοτεινιά, λές καί ξάφνου ἄνοιγαν οἱ γρίλιες τοῦ οὐρανοῦ κι ὁ ἥλιος Σου φωτεινός καί πάλι φώτιζε καί θέρμαινε τήν ψυχή, ἀρκεῖ μονάχα νά ἔστρεφα καρδιά καί βλέμμα ψηλά, πέρα ἀπ᾿ τά γήινα, μ᾿ ὅποιον καιρό...
Μακάριος ἐκεῖνος πού ξέρει πώς πίσω ἀπό κάθε σκοτεινιά κρύβεται ὁ ἥλιος, πώς τά γκρίζα σύννεφα στόν οὐρανό δέν εἶναι παρά οἱ γρίλιες τοῦ οὐρανοῦ καί πίσω ἀπ᾿ αὐτές λάμπει ὁ ἥλιος τῆς ἀγάπης Σου. Ἄς εὐδοκήσει ἡ χάρη Σου οἱ χειμῶνες τῆς καρδιᾶς καί τά φθινόπωρα τῆς σκέψης νά ἀνταμώσουν καί νά μεταμορφωθοῦν μέσα στό αἰώνιο καλοκαίρι Σου!
Δ. Καλογεράκη
Σημαντική θέση στό κήρυγμα τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ κατέχει ὁ ἁγιασμός τῆς Κυριακῆς ἡμέρας, ὅπως τόν θεσπίζει ἡ τέταρτη ἐντολή· «Φύλαξαι τὴν ἡμέραν τῶν σαββάτων ἁγιάζειν αὐτήν, ὃν τρόπον ἐνετείλατὸ σοι Κύριος ὁ Θεὸς σου. Ἓξ ἡμέρας ἐργᾷ καὶ ποιήσεις πάντα τὰ ἔργα σου· τῇ δὲ ἡμέρᾳ τῇ ἑβδόμῃ σάββατα Κυρίῳ τῷ Θεῷ σου, οὐ ποιήσεις ἐν αὐτῇ πᾶν ἔργον» (Δε 5,12-14). Ἐξηγεῖ ὁ ἱερός πατέρας ἁπλά στόν λαό τόν λόγο γιά τόν ὁποῖο ἡ Κυριακή ξεχωρίζει ἀπό τίς ἄλλες ἡμέρες καί ἀξίζει νά τήν τιμοῦμε. «Πρέπει καὶ ἡμεῖς, ἀδελφοί μου», λέει, «νὰ χαιρώμεθα πάντοτε, μὰ περισσότερον τὴν Κυριακήν, ὁποὺ εἶνε ἡ ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ μας» (Διδαχή Δ´, 189). Τό κατεξοχήν γεγονός τῆς πίστεώς μας, ἡ Ἀνάσταση, εἶναι τό γεγονός τῆς Κυριακῆς, αὐτό πού ἔδωσε καί τό ὄνομα στήν ἡμέρα, στήν «μία τῶν σαββάτων» ὅπως ὀνομαζόταν προηγουμένως ἡ πρώτη τῆς ἑβδομάδος, καί τήν καθιέρωσε ὡς τήν ἡμέρα τοῦ Κυρίου.
Μέ αὐτό τό ἱστορικό ὁ Ἅγιος δέν διστάζει νά πεῖ ὅτι καί ἄλλα γεγονότα σπουδαῖα τῆς πίστεως συνέβησαν καί τίμησαν τήν Κυριακή. «Ζητήσατε νὰ μάθετε ὅτι Κυριακὴν ἡμέραν ἔγινεν ὁ Εὐαγγελι- σμὸς τῆς Θεοτόκου· Κυριακὴν ἡμέραν ἐγεννήθη ὁ Χριστὸς καὶ μᾶς ἔδειξε τὴν ἁγίαν Πίστιν, τὸ ἅγιον Βάπτισμα, τὰ Ἄχραντα Μυστήρια» (Διδαχή Α´, 128). «Κυριακὴν ἡμέραν μέλλει ὁ Κύριος νὰ ἀναστήσῃ ὅλον τὸν κόσμον» (Διδαχή Δ´, 189). Εἶναι ἡ ἡμέρα πού ὁ Θεός δημιούργησε γιά τόν ἑαυτό του, διδάσκει μέ τόν παραστατικό του τρόπο ὁ πατρο-Κοσμᾶς. Χρησιμοποιώντας τήν εἰκόνα τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου λέγει: «Ἐπρόσταξεν ὁ Θεὸς καὶ ἔγιναν ἑπτὰ ἡμέραι· καὶ πρώτην ἔκαμε τὴν Κυριακὴν καὶ τὴν ἐκράτησε διὰ λόγου του· καὶ τὰς ἄλλας ἓξ τὰς ἐχάρισεν εἰς ἡμᾶς νὰ ἐργαζώμεθα διὰ τὰ ψεύτικα ταῦτα γήινα» (Διδαχή Α´, 118). Εἶναι γνωστό ὅτι ἐξαίροντας τήν ἀργία τῆς Κυριακῆς οἱ πρίν ἀπό τόν ἅγιο Κοσμᾶ πατέρες (Πέτρος Δαμασκηνός κ.ἄ.) συνέδεαν τήν Κυριακή μέ τά μεγάλα γεγονότα τῆς θείας Οἰκονομίας. Ἀπό αὐτούς ἀντλεῖ ὁ Ἅγιος.
Τήν ἡμέρα τοῦ Κυρίου συστήνει ὁ ἱερός πατέρας νά τήν γιορτάζουμε καί νά τήν τιμοῦμε μέ ἐκκλησιασμό, μέ θεία λατρεία καί μέ ἔργα εὐσεβείας. «Νὰ πηγαίνωμεν εἰς τὰς ἐκκλησίας μας νὰ δοξάζωμεν τὸν Θεόν μας, νὰ ἱστάμεθα μὲ εὐλάβεια, ν’ ἀκούωμεν τὸ ἅγιον Εὐαγγέλιον καὶ τὰ λοιπὰ βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας» (Διδαχή Α´, 118-119). Καί ἀκόμη: «Νὰ στοχαζώμεθα τὰς ἁμαρτίας μας, τὸν θάνατον, τὴν κόλασιν, τὸν παράδεισον, τὴν ψυχήν μας, ὁποὺ εἶνε τιμιωτέρα ἀπὸ ὅλον τὸν κόσμον καὶ ὄχι νὰ πολυτρώγωμεν, νὰ πολυπίνωμεν καὶ νὰ κάμνωμεν ἁμαρτίας» (Διδαχή Δ´, 189· Α΄,119). Ὅλος ὁ ψυχοσωματικός ἄνθρωπος προσκαλεῖται νά συμμετέχει στήν θεία Λειτουργία: «Μᾶς ἐχάρισεν ὁ Θεὸς τὰ ποδάρια μας. Ἔχομεν χρέος νὰ πηγαίνωμεν εἰς τὴν ἐκκλησίαν, νὰ στεκώμεθα μὲ εὐλάβειαν καὶ νὰ περιπατῶμεν εἰς τὸν καλὸν δρόμον» (Διδαχή Ζ, 248).
Ὁ κύριος ὅμως τρόπος ἁγιασμοῦ τῆς ἡμέρας εἶναι βέβαια ἐκεῖνος πού καθορίζει ρητά ὁ ἴδιος ὁ νομοθέτης Θεός: ἡ ἀργία τῆς ἡμέρας, ἡ κατάπαυση ὅλων τῶν ἐργασιῶν. Αὐτή ἐξασφαλίζει καί τόν χρόνο γιά τήν λατρεία τοῦ Θεοῦ, δημιουργεῖ τίς προϋποθέσεις νά σεβαστοῦμε καί νά καταστήσουμε ἱερό καί ἅγιο τόν καιρό τῆς Κυριακῆς. Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ἰδιαίτερα ἐπέμενε σ’ αὐτή τήν ἐντολή. Καί συμβούλευε τούς χριστιανούς τίς Κυριακές νά μή δουλεύουν «ὁλότελα. Μήτε νὰ πωλήσητε μήτε νὰ ἀγοράσητε οὔτε χωράφι οὔτε ἀμπέλι νὰ κοιτάζετε μήτε νὰ φωκαλίζετε (=σκουπίζετε) τὰ ἀχούρια σας· μονάχα νὰ διαβάζετε βιβλία, νὰ μαθαίνετε τὸ καλὸν καὶ τὸ τέλος τῆς ζωῆς μας, ὅτι ὅλοι θέλομεν ἀποθάνει καθὼς τὸ βλέπομεν καθ’ ἑκάστην» (Διδαχή Η´, 294), ἔλεγε.
Αὐστηρότατα ἐπέκρινε τήν παράβαση τῆς Κυριακῆς ἀργίας, ἡ ὁποία ἦταν πολύ συνηθισμένη στά χρόνια του καί γινόταν «ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ» μέ σκοπό τά οἰκονομικά ὀφέλη. «Οὔτε νὰ ἐργαζώμεθα καὶ νὰ πραγματευώμεθα τὴν Κυριακήν», κήρυττε. «Ἐκεῖνο τὸ κέρδος ὁποὺ γίνεται τὴν Κυριακὴν εἶνε ἀφωρισμένο καὶ κατηραμένο, καὶ βάνετε φωτιὰ καὶ κατάρα εἰς τὸ σπίτι σας καὶ ὄχι εὐλογίαν» (Διδαχή Δ´, 189-190). Μάλιστα δίδασκε τό γάλα τῆς Κυριακῆς οἱ κτηνοτρόφοι νά τό δίδουν ἐλεημοσύνη. «Καὶ ἂν τύχῃ ἀνάγκη καὶ θέλῃς νὰ πωλήσῃς πράγματα φαγώσιμα τὴν Κυριακήν, ἐκεῖνο τὸ κέρδος μὴ τὸ σμίγεις εἰς τὴν σακκούλα σου, διότι τὴν μαγαρίζει· ἀλλὰ δῶσέ τα ἐλεημοσύνην, διὰ νὰ σᾶς φυλάγῃ ὁ Θεός» (Διδαχή Δ΄, 190). Ὁ δέ βιογράφος του Χριστοδουλίδης μᾶς πληροφορεῖ ὅτι σημειώθηκαν καί θαύματα πού ἐπισφράγιζαν αὐτό τό κήρυγμα τοῦ πατρο-Κοσμᾶ καί τό ἐπέβαλλαν στόν λαό. Συγκεκριμένα ἀναφέρει τά ἑξῆς: «Ὅσοι τὸν παρήκουον, ὁ Θεὸς τοὺς ἐπαίδευε μὲ διάφορα παιδευτή- ρια. Ὅθεν εἰς τὸν τόπον λεγόμενον Χαλκιάδες, ἕως μίαν ὥραν μακρὰν ἀπὸ τὴν Ἄρταν, ἕνας πραγματευτής, ἐπειδὴ παρήκουσε καὶ ἐτόλμησε νὰ πραγματευθῇ τὴν Κυριακὴ εὐθὺς ἐξηράνθη ἡ χείρ του, δραμὼν δὲ πρὸς τὸν Ἅγιον καὶ ζητήσας συγχώρησιν διὰ τὴν ἁμαρτίαν του μετ’ ὀλίγας ἡμέρας ἰατρεύθη».
Μεγάλη τομή ὑπῆρξε σ’ αὐτό τό θέμα ὁ ἀγώνας τοῦ φωτισμένου διδασκάλου καί ἡ ἐπιτυχία του νά μεταφέρει τά παζάρια πού γίνονταν τήν Κυριακή στό Σάββατο. Ὑπῆρξε ἔτσι ὄντως αὐτός ὁ πρῶτος θεσπιστής τῆς ἐμπορικῆς ἀργίας τῆς Κυριακῆς.
Στεργίου Σάκκου, Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ὁ ἀπόστολος τοῦ σκλαβωμένου Γένους, ἔκδ. γ΄, Θεσ/νίκη 2014, σελ.349-353
Τό ξεκίνημα, σελ. 15-18
Ὅλοι στήν ἐκκλησία, σελ. 50-56
Συγκλονιστική ἀμεσότητα, σελ. 56-59
Θαυμαστή ἐπίδραση, σελ. 135-140.
Νέος Ἁι-Κοσμᾶς, σελ. 175-189.
.............................................................
|
|
|
Πρίν ἀπό χρόνια ὁ ἀμερικανός Samuel Huntington στό βιβλίο του «Ἡ σύγκρουση τῶν πολιτισμῶν» ἔγραφε γιά τήν Ἑλλάδα «προφητικά» ὅτι δέν θά ἀνήκει οὔτε στή Ρωσία (Ἀνατολή) οὔτε στή Δύση, ἀλλά θά μεταβληθεῖ σέ «ἰσλαμορθόδοξη».
Τό ὅλο ἐγχείρημα φαίνεται νά λαμβάνει σάρκα και ὀστᾶ στίς μέρες μας, καθώς καταβάλλεται προσπάθεια νομιμοποίησης παραθρησκευτικῶν σεκτῶν, ἀνακατασκευάζονται τζαμιά, ἑτοιμάζεται ἡ ἀνέγερση τεμένους στόν Βοτανικό, ἀποφασίσθηκε ἡ δημιουργία Τμήματος Ἰσλαμικῶν Σπουδῶν στή Θεολογική Σχολή τοῦ ΑΠΘ καί γενικότερα περιφρονεῖται ἡ ἑλληνορθόδοξη παράδοση.
Τό Ὑπουργεῖο, λοιπόν, πού ἀποχαρακτηρίθηκε ἀπό «ἐθνικῆς Παιδείας», ἐπικαλεῖται «ἐθνικούς λόγους» γιά τή λειτουργία τοῦ ἐν λόγῳ τμήματος, προκειμένου οἱ ἕλληνες μουσουλμάνοι τῆς Θράκης νά μή μεταβαίνουν γιά σπουδές στό Ἐξωτερικό, ὅπου δέχονται ἀκραία ἐκπαίδευση. Ἄς μᾶς ἐπιτρέψει ὅμως τό σεβαστό μας Ὑπουργεῖο νά μήν εἴμαστε πιά τόσο ἀφελεῖς. Ποῦ νά δοῦμε τό ἐθνικό φρόνημά του; Στά σχολικά ἐγχειρίδια, ἀπό ὅπου ἐξόρισε ὅ,τι μύριζε Ἑλλάδα ἤ στήν ἀπεμπόληση τοῦ Ἐθνικοῦ μας Ὕμνου ἀπό τά βιβλία τῆς Δευτεροβάθμιας Ἐκπαίδευσης;
Πῶς μπορεῖ νά αἰτιολογηθεῖ ἐπιστημονικά πρόγραμμα μουσουλμανικῶν Σπουδῶν ὡς κατεύθυνσης σέ Θεολογικό Τμῆμα; Σέ καμία χώρα τῆς Εὐρώπης δέν ὑπάρχει κάτι ἀνάλογο. Ἐπιπλέον σέ καμία μου- σουλμανική χώρα δέν λειτουργεῖ τμῆμα χριστιανικῶν Σπουδῶν.
Θά μποροῦσε νά ἱδρυθεῖ εἰδική Ἀκαδημία γιά δασκάλους ἕλληνες μουσουλμάνους. Νά προσθέσουμε ὅτι ἤδη λειτουργοῦν δύο ἱεροσπουδαστήρια γιά τίς ἀνάγκες τῆς μουσουλμανικῆς μειονότητας τῆς Θράκης. Φέτος μάλιστα στούς μουσουλμάνους μαθητές διδάσκεται στά δημόσια σχολεῖα γιά πρώτη φορά -ἐάν τό ἐπιθυμοῦν- τό Κοράνιο.
Βεβαίως γνωρίζουμε τί κηρύττει τό Κοράνιο. Μέ διακόσιους περίπου στίχους στρέφεται κατά τῶν Ἑβραίων καὶ τῶν Χριστιανῶν, κηρύττει τό μίσος καί τή σφαγή τῶν ἀλλοπίστων, τόν ἐξευτελισμό τῆς γυναίκας, τή δουλεία, τήν ἐκδίκηση, ἐπιβάλλει ἀποτρόπαιες ποινές, ὅπως τόν ἀκρωτηριασμό ἀκόμη καί γιά πταίσματα. Μήπως πίσω ἀπό τίς προσπάθειες αὐτές διαφαίνεται ὁ στόχος νά ἀναγνωρισθεῖ τό Ἰσλάμ ὡς δεύτερη θρησκεία στή χώρα μας; Ἤ, μήπως «βάζουμε φίδι στόν κόρφο μας»;
Ἔγραφε ὁ μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος: «Ἄς μή λησμονοῦμε ὅτι μέ μοναδικό ὁδηγό τό Κοράνιο ὁ ἰσλαμισμός προσβλέπει στήν ἐπικράτηση ἑνός θεοκρατικοῦ καθεστῶτος κατά τό πρότυπο τοῦ ἔτους 622 μ.Χ. Ἡ ἀνισότητα τῶν ὅρων σύγκρισης εἶναι προφανής. Ἀπό τή μιά μεριά ἡ πολιτισμένη ἀνθρωπότης μέ τά Συντάγματά της... καί τά δικαιώματα τοῦ πολίτη. Καί ἀπό τήν ἄλλη ἕνας συρφετός μαζῶν, πού ἐκτρέφονται μέ τόν φανατισμό καί τή μισαλλοδοξία... Γιατί τάχα δύο μέτρα καί δύο σταθμά; Μήπως εἶναι λάθος ἡ σιωπή ἤ ἡ ἔνοχη ἀποδοχή ὅλων αὐτῶν ἐκ μέρους τῆς Δύσεως... καί θά ὁδηγήσουν σέ πολλά μοιραῖα λάθη;».
Πόσα ὑπέστη τό Γένος μας ἀπό τό Ἰσλάμ! Πόσους ἐθνομάρτυρες καί νεομάρτυρες καταγράφει ἡ ἱστορία μας στά 500 χρόνια σκλαβιᾶς! Καί τώρα ἐμεῖς οἱ ἴδιοι προσκυνοῦμε καί ὑπηρετοῦμε τόν σφαγέα μας; Ἀσφαλῶς δέν καταφερόμαστε κατά τῶν ὀπαδῶν τοῦ Ἰσλάμ, ἀλλά ἐπιτέλους οὔτε ἡ ἀρχή τῆς ἀμοιβαιότητας δέν συζητήθηκε, τή στιγμή μάλιστα πού τίθεται ἀνοιχτά θέμα μετατροπῆς τῆς Ἁγίας Σοφίας σέ τζαμί! Οὔτε κἄν ἡ ἁγία Γραφή δέν κυκλοφορεῖ ἐλεύθερα στίς χῶρες τοῦ Ἰσλάμ, ἐνῶ στήν πατρίδα μας τό Κοράνιο πωλεῖται ἐλεύθερα καί στό τελευταῖο βιβλιοπωλεῖο.
Τί πάθαμε! Τό αἷμα τῶν σφαγιαζομένων ἀδελφῶν μας Χριστιανῶν στή Συρία καί γενικά στίς μουσουλμανικές χῶρες ἀπό μουσουλμάνους φονταμενταλιστές «βοᾷ πρὸς Κύριον»· κι ἐμεῖς μέσα στήν ἀφροσύνη μας, ψοφοδεῶς κινούμενοι, ἐθελοτυφλώντας γιά τό δράμα τους κι ἀδιαφορώντας γιά τήν ἐξαφάνιση τοῦ Χριστιανισμοῦ ἀπό τή Μέση Ἀνατολή, τούς θρονιάζουμε στή Σχολή ὅπου πρέπει νά ὀρθοτομεῖται ἀνόθευτος ὁ λόγος τοῦ Κυρίου; Δέν ἀκοῦμε τή φωνή-προσταγή τοῦ ἀποστόλου Παύλου «Μὴ γίνεσθε ἑτεροζυγοῦντες ἀπίστοις» (Β΄Κο 6,14);
Πόσο παραστατικά καί προφητικά κήρυττε ὁ μακαριστός μητροπολίτης Φλωρίνης π. Αὐγουστῖνος: «Ἄχ! ζωντανεύει πάλι τὸ Ἰσλάμ, θηρίο ποὺ κοιμόταν· δὲν πήραμε χαμπάρι. Δὲν θέλω τώρα νὰ μπῶ στὴν πολιτική, εἶναι ἔξω ἀπὸ τὸν στόχο μου. Ξύπνησε πάλι τὸ Ἰσλὰμ μὲ κεφαλὲς πολλές… Τί κῦμα τῆς ἀβύσσου εἶναι αὐτό! Σὰν νά ἀκούω Ἀποκάλυψη. Εἶδα νὰ βγαίνει θηρίο ἀπὸ τὴν ἔρημο, τὸ θηρίο τοῦ Μωάμεθ».
Φυσικά δέν εἶναι μόνον οἱ ἰσλαμικές σπουδές. Γιά τίς λατρευτικές ἀνάγκες τῶν μουσουλμάνων σπουδαστῶν θά πρέπει νά ἀνεγερθεῖ καί τέμενος -ἐνδεχομένως καί μιναρές- μέσα στή Θεολογική Σχολή, ὅπου καθημερινά «ἑπτάκις τῆς ἡμέρας» οἱ μουσουλμάνοι φοιτητές θά προσεύχονται. Σκεφθήκαμε τίς συνέπειες τέτοιων ἀποφάσεων; Γιατί δέν ὀσμιζόμαστε τούς κινδύνους;
Μέσα στήν ὅλη ἀπογοητευτική εἰκόνα, ἀχτίδα ἐλπίδας ἀποτελεῖ τό κείμενο φοιτητῶν τοῦ Θεολογικοῦ Τμήματος, ἀπό τό ὁποῖο μεταφέρουμε τά ἑξῆς: «Για πρώτη φορά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και ἤδη σε χώρα Ορθόδοξη, επιχειρείται με προκλητικό τρόπο το αντισυνταγματικό εγχείρημα της θεσμικής καθιέρωσης και αναγνώρισης στον ευαίσθητο χώρο της παιδείας, και μάλιστα στην ανώτατη βαθμίδα, που είναι το Πανεπιστήμιο, ενός θρησκευτικού μορφώματος που απορρίπτει το βασικό δόγμα της Τριαδικότητας του Αγίου Θεού, και που καθυβρίζει τη θεότητα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, κάτι που αποτελεί ξεκάθαρα “βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος”...
Ως Ορθόδοξοι... φοιτητές... προβληματιστήκαμε ιδιαιτέρως, όταν πληροφορηθήκαμε ότι επίκειται αυτή η αιφνιδιαστική εξέλιξη για την αγαπημένη μας Σχολή... Ελπίζουμε να πρυτανεύσει η σύνεση μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων αρμόδιων φορέων».
Ἡ Ἐθνική Τράπεζα σέ περιοδική της ἔκδοση μέ τόν τίτλο «Ἐθνική Παίδων» τό περασμένο φθινόπωρο ὑπογράμμιζε -μεταξύ ἄλλων αἰνιγματικῶν καί μαθημάτων γιόγκα γιά παιδιά- νά μήν ξεχάσουν τά Ἑλληνόπουλα ὅτι ἡ 28η Ὀκτωβρίου εἶναι ἡ παγκόσμια ἡμέρα κινουμένων σχεδίων! Τώρα καί πάλι μᾶς ξαναπλήγωσε βαθιά, ἀφοῦ ἀνέλαβε νά στηρίξει οἰκονομικά τήν προσπάθεια παραχάραξης καί διαστρέβλωσης τῆς Ἱστορίας, πού προβάλλεται ἀπό τόν τηλεοπτικό σταθμό «ΣΚΑΪ». Μέ τά δικά μας, δηλαδή, χρήματα ἡ Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος στηρίζει τίς προσπάθειες ἀπoδόμησης τοῦ ἔθνους μας.
Κρίμα καί ντροπή! Μιά τράπεζα πού ἔχει τήν ἀρχή της στόν κυβερνήτη Ἰωάννη Καποδίστρια, μέ πρῶτο διευθυντή τόν ἐθνικό εὐεργέτη Γεώργιο Σταύρου ἀπό τά Ἰωάννινα, νά ἐπιδίδεται σέ ἀντεθνικά ἔργα! Μέχρι καί σήμερα στό διοικητικό συμβούλιό της μετέχει καί ἡ Μητρόπολη Ἰωαννίνων λόγῳ τῶν κληροδοτημάτων τῶν ἐθνικῶν εὐεργετῶν καί τῶν διαθηκῶν τους. Ἐκεῖνοι ξενιτεύθηκαν, ἐργάσθηκαν σκληρά, στερήθηκαν καί ἔστειλαν τίς οἰκονομίες τους ἐδῶ, στήν πατρίδα μας, γιά νά ὀρθοποδήσει, νά ἱδρυθοῦν τράπεζες καί σχολεῖα· κι ἐμεῖς μέ τά δικά τους κεφάλαια διδάσκουμε μία νέα Ἱστορία, ὀθωμανική αὐτή τή φορά. Τρίζουν τά κόκκαλά τους. «Διά τούτην τήν πατρίδα» ἀγωνίστηκαν; Θά θέλαμε πάντως νά μάθουμε πῶς ἐλήφθη ἡ σχετική ἀπόφαση καί ποιοί τήν ὑπέγραψαν.
Σέ μία περίοδο πού ἡ πατρίδα μας δοκιμάζεται ἄγρια ἀπό ἐσωτερικούς καί ἐξωτερικούς κινδύνους, πού βαλλόμεθα πανταχόθεν καί ποικιλοτρόπως, ἡ Ἐθνική μας Τράπεζα, μέ ἀξιόλογη ἱστορική διαδρομή χρηματοδοτεῖ προσπάθειες ἀφελληνισμοῦ καί ἀποκήρυξης τοῦ ἔνδοξου παρελθόντος. Γιατί ἄραγε ἐπιλέχτηκε αὐτή ἡ περίοδος γιά νά προβληθεῖ ἕνα τέτοιο προπαγανδιστικό τηλεμάθημα μέ τόση μάλιστα προβολή καί διαφήμιση; Μήπως χρειαζόμαστε μία νέα «ἱστορία», στήν ὁποία οἱ Τοῦρκοι δέν θά φαίνονται καί τόσο ἐχθροί μας καί ὅλα τά φωτεινά ὁρόσημα θά παρουσιάζονται σάν καθημερινά γεγονότα «χωρίς ἰδιαίτερη σημασία» (πρβλ. συνωστισμός στή Σμύρνη); Ἔτσι ἴσως μπορεῖ νά διευκολυνθεῖ καί νά δικαιολογηθεῖ ἡ συνδιαχείριση στό Αἰγαῖο καί γενικά ἡ ἐνδοτική μας στάση στά ἐθνικά θέματα. Εἶναι βέβαιο πάντως ὅτι τέτοια μαθήματα εὐνοοῦν τήν ἐγκατάσταση στόν τόπο μας τῆς παγκοσμιοποίησης ἤ ἀκριβέστερα τῆς τουρκοποίησης.
Γιά τήν παραγωγή τῆς ἀνθελληνικῆς σειρᾶς «Γεννήθηκα τό 1821» ἐργάστηκαν πάνω ἀπό 50 πρόσωπα, ὑπό τήν ἐποπτεία πανεπιστημιακοῦ καθηγητῆ, γνωστοῦ πολέμιου τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν καί τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, πού ὅμως διετέλεσε πρόεδρος τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου Παιδείας. Διατέθηκε ἕνα ἑκατομμύριο εὐρώ γιά τά ὀκτώ 45λεπτα ἐπεισόδια. Πληρώθηκε, δηλαδή, τό κάθε ἐπεισόδιο 125.000 εὐρώ καί κάθε λεπτό του 2.777 εὐρώ... «Λεφτά ὑπάρχουν»... Ἐθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης ὑπάρχει;
Γιά νά εἴμαστε βεβαίως δίκαιοι, κατονομάζουμε καί τούς ἄλλους χορηγούς, τήν HELLENIC SEAWAYS, τήν ΛΑΝΕ, τήν PEPSI MAX, τήν ILLY, τόν ΧΥΤΗΡΟΓΛΟΥ. Ὁ καθένας μας, μέ βάση τήν ἀγάπη του γιά τήν ἀδικημένη μας πατρίδα, ἄς καθορίσει τή στάση του ἀπέναντί τους. Ὅσο γιά τήν ἐθνική μας χορηγό ὀφείλει ἤ νά ἀλλάξει ὄνομα ἤ νά χρηματοδοτήσει μία ἄλλη σειρά μέ τή σωστή θεώρηση τῆς Ἱστορίας μας ὑπό τήν ἐποπτεία ἀκαδημαϊκῶν.
Στίς 2 Δεκεμβρίου 2010 ὁ Δικηγορικός Σύλλογος Ἀθηνῶν ἀνακοίνωσε ὅτι μέ τό ἄρθρο 14 παρ. 5 τῆς δανειακῆς σύμβασης ἡ Ἑλλάδα παραιτεῖται ΑΜΕΤΑΚΛΗΤΑ καί ΑΝΕΥ ΟΡΩΝ ἀπό τίς ἀσυλίες προστασίας τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας. Μέ τόν ὅρο αὐτό, ὑπογραμμίζει, παραβιάζονται θεμελιώδεις ἀρχές τοῦ διεθνοῦς, τοῦ εὐρωπαϊκοῦ καί τοῦ ἐθνικοῦ δικαίου. «Τέτοιος πρωτόγνωρος ὅρος δέν συναντᾶται οὔτε σέ ἀποικιοκρατικές συμβάσεις... Παραβιάζει τή θεμελιώδη ἀρχή σεβασμοῦ τῆς κυριαρχίας τοῦ κράτους· ἀπειλεῖ, θέτει σέ κίνδυνο καί προσβάλλει στόν πυρήνα τους τά κυριαρχικά δικαιώματα, τήν ἴδια τήν κυριαρχία καί τήν ὑπόσταση τῆς χώρας». Σύμφωνα μέ τό Δικηγορικό Σύλλογο «ἡ δανειακή σύμβαση εἶναι ΕΚΝΟΜΗ».
Τό θέμα εἶναι ἄκρως σοβαρό καί φλέγον, ἄν μάλιστα λάβουμε ὑπ’ ὄψη μας τόν ὅρο τῆς σύμβασης ἡ ὁποία διέπεται ἀπό τό ἀγγλικό δίκαιο ὅτι οἱ δανειστές μποροῦν νά μεταβιβάσουν σέ τρίτη χώρα τά δικαιώματά τους. Δηλαδή εἶναι δυνατό νά ἐκχωρηθεῖ ἤ νά «πουληθεῖ» τό ἑλληνικό χρέος σέ ἄλλες ἐνδιαφερόμενες χῶρες ἤ στήν Τουρκία, χωρίς ὁ δανειολήπτης (ἡ Ἑλλάδα) νά μπορεῖ νά ἀντιτάξει ἀντιρρήσεις. Μποροῦν ἐνδεχομένως νά κατασχεθοῦν ἀκόμη καί τό κτήριο τῆς ἑλληνικῆς Βουλῆς ἤ καί τά ὑπό παραγγελία πολεμικά ἀεροπλάνα -κάποιοι ἔγραψαν καί ἡ Ἀκρόπολη- ἀπό τρίτους δανειστές μας πού θά ἀντλοῦν δικαιώματα ἀπό τήν παραπάνω δανειακή σύμβαση ἤ θά ἐμφανιστοῦν στούς σχετικούς πλειστηριασμούς ὡς ὑπερθεματιστές.
Ἀντιλαμβανόμαστε τίς συνέπειες τῆς ἐπαίσχυντης σύμβασης μέ τούς ἐπαχθέστατους ὅρους της; Μέ μία μόνον ὑπογραφή παραδώσαμε τήν ἐθνική μας κυριαρχία καί ὁλόκληρη τή δημόσια περιουσία μας! Τότε, γιατί ἐνόχλησε ἡ ἀνακοίνωση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου πρός τό λαό: «Δηλώνουμε ὅτι εἴμαστε μία χώρα ὑπό κατοχή καί ἐκτελοῦμε ἐντολές τῶν κυρίαρχων δανειστῶν μας»;
Γιά ποιά δημοκρατία μιλᾶμε; Μήπως δημοκρατία εἶναι «ἑνός ἀνδρός ἀρχή», ψηφισμένου μάλιστα ἀπό τό 32,8% -τό 29,9 % δέν ψήφισε- περίπου τῶν ἐγγεγραμμένων ἑλλήνων πολιτῶν; Ὠχριοῦν οἱ δικτατορίες μπροστά στά στυγνά τεκταινόμενα εἰς βάρος τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ. Καί οἱ ἀξιότιμοι ἀκριβοπληρωμένοι βουλευτές μας τί κάνουν; Ἐλαχιστότατοι εἴδαμε νά ἐκφράζουν τούς προβληματισμούς τους γιά τή σύμβαση. Οἱ ὑπόλοιποι πιθανόν νά εἶναι ἀπασχολημένοι μέ τήν ὑλοποίηση τοῦ ὁράματος τοῦ πρωθυπουργοῦ γιά τήν Ἑλλάδα, ἡ ὁποία «ὀφείλει νά γίνει τό κέντρο εὐζωίας τῆς Εὐρώπης», πού ἀναλυόμενο μέ βάση τά ἀνά τόν κόσμο ὁμοειδῆ σημαίνει νά μετατραπεῖ σέ τόπο ἐκπόρνευσης τῶν γηγενῶν, ἄνθισης τοῦ ὀργανωμένου ἐγκλήματος καί γενικότερης κατάπτωσης τῆς κοινωνίας.
«Οἱ Ἕλληνες εἶναι λαός δυσκολοκυβέρνητος, γι’ αὐτό πρέπει νά τούς χτυπήσουμε στόν πολιτισμό, στή γλῶσσα, στή θρησκεία, στήν ἱστορία τους, γιά νά μήν τούς δώσουμε τήν εὐκαιρία νά ξαναναπτυχθοῦν στή Νοτιοανατολική Μεσόγειο», δήλωνε κάποτε ὁ πολύς ἀμερικανοεβραῖος Χένρυ Κίσσινγκερ, πρώην ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῶν Η.Π.Α. Καί τώρα ἡ ἐπίθεση εἶναι γενικευμένη καί ὀργανωμένη.
Ἀδελφοί συνέλληνες, ἡ πατρίδα μας κινδυνεύει ὅσο ποτέ μέχρι σήμερα, κι ἄς εἶναι πλουσιότατη σέ ὀρυκτό καί ὑποθαλάσσιο πλοῦτο. Καταστράφηκε -ἀνθρωπίνως- τό μέλλον τό δικό μας, ὄχι βεβαίως τῶν πολιτικῶν μας· ἐκείνων ἐξασφαλίστηκε περίλαμπρο. Ὑποθηκεύσαμε τό μέλλον τῶν ἐπερχομένων γενεῶν, στοιχειώνοντας ἀκόμη καί τά σχολειά μας. Ἕως πότε θά ἀδιαφοροῦμε γιά τά ὅσα εἰς βάρος μας ἀποφασίζουν; Ἕως πότε θά βουλιάζουμε στόν καναπέ τῆς τηλοψίας, δεχόμενοι τήν πλύση ἐγκεφάλου τῶν στρατευμένων, γιά τήν κατεδάφιση τῆς πατρίδας μας, δημοσιογράφων; Ἕως πότε θά ἀνεχόμαστε ἡ Ἑλλάδα μας νά «παζαρεύεται», νά παραδίδεται, νά σκλαβώνεται; Θά ὑποκύψουμε στούς τοκογλύφους, πού δανείζουν μέ τά μισά ἐπιτόκια στίς ὑπόλοιπες χῶρες, χωρίς νά διεκδικοῦν παράδοση τῆς ἐθνικῆς τους κυριαρχίας; Αὔριο θά εἶναι ἀργά. Ἄς μή μᾶς διαφεύγει τί προβλέπει ἡ ἀκροτελεύτια διάταξη τοῦ Συντάγματος: «Ἡ τήρηση τοῦ Συντάγματος ἐπαφίεται στόν πατριωτισμό τῶν Ἑλλήνων πού δικαιοῦνται καί ὑποχρεοῦνται νά ἀντιστέκονται μέ κάθε μέσο ἐναντίον ὁποιουδήποτε ἐπιχειρεῖ νά τό καταλύσει μέ τή βία».
Εὐδοξία Αὐγουστίνου
Φιλόλογος-Θεολόγος
Τόν τελευταῖο καιρό γνωστοί κύκλοι διακατεχόμενοι ἀπό ἕνα εἶδος χριστιανοφοβίας ἐκδηλώνουν ἐχθρική στάση πρός ὅ,τι συνδέεται μέ τήν ὀρθόδοξη πίστη, στοχεύοντας στήν ἀποϊεροποίηση τῶν πάντων.
Ἀφορμή γιά τήν ἀναζωπύρωση τῶν δυσσεβῶν πόθων ἀποτέλεσε ἡ ἀπόφαση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ε.Δ.Α.Δ) νά ἐκπαραθυρωθεῖ ὁ Ἐσταυρωμένος ἀπό τίς σχολικές αἴθουσες στήν Ἰταλία, μετά ἀπό προσφυγή Ἰταλίδας φιλανδικῆς καταγωγῆς. Τό Ε.Δ.Α.Δ1, μέ ἕδρα τό Στρασβοῦργο, εἶναι ὄργανο τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης, ἀποτελούμενο ἀπό 47 μέλη, καί ὄχι τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης, τήν ὁποία συγκροτοῦν 28 κράτη. Γιά τό συγκεκριμένο θέμα ἀποφάσισε τμῆμα τοῦ Δικαστηρίου ἀποτελούμενο ἀπό 7 δικαστές, μεταξύ τῶν ὁποίων ἕνας Τοῦρκος.
Ἡ ἀπόφαση αὐτή σήμανε τό ἐναρκτήριο λάκτισμα γιά πολλούς καί στήν πατρίδα μας καιροφυλακτοῦντες ἐπιβούλους· ὡστόσο -σύμφωνα μέ τίς ἀπόψεις εἰδικῶν- δέν μπορεῖ νά ἔχει ἰσχύ γιά τή χώρα μας, «διότι ὡς γνωστόν τό δεδικασμένον μιᾶς δικαστικῆς ἀποφάσεως δεσμεύει μόνον τούς χρηματίσαντας διαδίκους καί κανέναν ἄλλον» (Βλ. Γ. Κρίππα, Ἐπιστολή στό «Συνήγορο τοῦ Πολίτη», tideon.org).
Γνωρίζουμε ὅτι στήν Ἰταλία τά θρησκευτικά σύμβολα τοποθετήθηκαν στίς σχολικές αἴθουσες μέ ἀπόφαση τοῦ ἰταλικοῦ κράτους τόν 19ο αἰώνα ἐπειδή ἡ ρωμαιοκαθολική «ἐκκλησία» ἐδῶ καί αἰῶνες ἐμφανίζεται μέ κρατική ὑπόσταση, τό ζήτημα θεωρήθηκε μέρος τῶν σχέσεών της μέ τό ἰταλικό κράτος. Στήν Ἑλλάδα ὅμως ἡ ἀνάρτηση εἰκόνων ἤ ἄλλων χριστιανικῶν συμβόλων καθιερώθηκε ἐθιμικά, χωρίς ἀπόφαση τῆς πολιτείας· ἐκφράζεται ἔτσι ὁ σεβασμός πρός τήν πίστη τῆς πλειονότητας, ἐνῶ παράλληλα ἀποδεικνύεται ἡ συνέχεια τῆς ἱστορικῆς μας διαδρομῆς, καθώς ὅλα σχεδόν τά σύμβολα τῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821 ἔφεραν τό σταυρό2. Αὐτή τή ζωντανή ἱστορία ἀποτυπώνει καί κατοχυρώνει στά συγγράμματά του ὁ ἀείμνηστος καθηγητής Ἀριστόβουλος Μάνεσης, ἐπισημαίνοντας ὅτι οἱ συνταγματικοί ἤ οἱ διεθνεῖς κανόνες πού θεσπίζουν τή θρησκευτική ἐλευθερία δέν εἶναι δυνατόν νά ἑρμηνεύονται ἐρήμην τῆς κοινωνικῆς πραγματικότητας πού ἐπικρατεῖ σέ μιά χώρα (βλ. Ν. Ἀλιπράντη, Ἡ ἀπόφαση γιά τόν Ἐσταυρωμένο ἄσχετη μέ τήν Ἑλλάδα, aktines.blogspot. com).
Οἱ εἰκόνες κοσμοῦν τίς σχολικές μας αἴθουσες, ὄχι γιατί ἐπιδιώκουμε νά ἐπιβάλουμε τή δική μας πίστη στούς μαθητές ἄλλων δογμάτων, ἀλλά γιατί αὐτή συνιστᾶ δομικό στοιχεῖο τῆς παράδοσής μας ἀναπόσπαστα συνδεδεμένο μέ τίς ἀξίες τίς ἀποδεκτές ἀπό τήν πλειονοψηφία, ἀπαραίτητες γιά τήν κοινωνική συνοχή. Οἱ ἀλλόδοξοι καί ἀλλόθρησκοι μαθητές μας καθώς καί οἱ γονεῖς τους οὔτε ἐνοχλοῦνται οὔτε θεωροῦν ὅτι προσβάλλεται ἡ δική τους πίστη. Ἡ παρουσία τους στή σχολική ζωή ὄχι μόνον δέν ὑπονομεύει τά ἀνθρώπινα δικαιώματα, ἀντιθέτως μάλιστα τά διασφαλίζει.
Λόγῳ κεκτημένης ταχύτητας καί σύμφωνα μέ τή μέθοδο τοῦ σαλαμιοῦ, δέν ἀποκλείεται νά ἀκολουθήσει σύντομα ἡ ἀπομάκρυνση τῶν εἰκόνων ἀπό τά δικαστήρια, τά νοσοκομεῖα, στά ὁποῖα ἡ παρουσία τους ἀποτελεῖ γιά πιστούς ἀλλά ἀκόμη καί γιά ἀπίστους σύμβολο ἐλπίδας, παρηγοριᾶς καί δύναμης. Τό ἑπόμενο βῆμα ἴσως θά ἀφορᾶ στήν ἀπόσυρση τοῦ σταυροῦ ἀπό τή σημαία μας, καθώς καί ἀπό ἄλλες εὐρωπαϊκῶν κρατῶν ὀκτώ εὐρωπαϊκές σημαῖες τόν ἀπεικονίζουν, ἀναγνωρίζοντας τή συμβολή τοῦ χριστιανισμοῦ στή διαμόρφωση τῆς ταυτότητας τοῦ εὐρωπαϊκοῦ κόσμου. Καί μετά –γιατί ὄχι;– θά ἐπιβληθεῖ καί ἡ καθαίρεσή του ἀπό τό λαιμό τῶν παιδιῶν (πρβλ. Ἀγγλία, ὅπου νοσηλεύτρια τέθηκε σέ διαθεσιμότητα ἐπειδή φοροῦσε σταυρό). Καί ὅλα αὐτά γιατί; Γιά νά μήν ἐνοχλεῖται ἡ μειονοψηψία. Σέ ἕναν κόσμο πλημμυρισμένο ἀπό σύμβολα ἰδεολογικά, πολιτικά, ἐθνικά, οἰκονομικά, ἐμπορικά, ἀθλητικά κτλ. ἐπιζητεῖται μονομερῶς ἡ κατάργηση, ἡ ἐξαφάνιση τῶν χριστιανικῶν συμβόλων ἀπό τά σχολεῖα, τά ὁποῖα προπαντός ὀφείλουν νά κατευθύνονται ἀπό διαιώνιες ἀξίες καί νά προβάλλουν ἀναλλοίωτα πρότυπα3.
Τά προβλήματα ὅμως πού ταλανίζουν τίς πολυσύνθετες κοινωνίες τῶν ἡμερῶν μας δέν λύνονται κηρύσσοντας πόλεμο κατά τῆς χριστιανικῆς πίστεως.
Στό μεταξύ δημοσκοπήσεις πού διενεργήθηκαν τόσο στήν Ἑλλάδα ὅσο καί στήν Ἰταλία καταδεικνύουν ὅτι ἡ συντριπτική πλειονοψηφία τῶν πολιτῶν τάσσεται κατά τῆς ἀπομάκρυνσης τῶν εἰκόνων ἀπό τίς σχολικές αἴθουσες. Εὔλογο, συνεπῶς, τό ἐρώτημα: Τό νά ἐπιβάλλεται ἀντιδημοκρατικά ἡ πρόθεση τῆς μειονοψηφίας στούς πολλούς δέν συνιστᾶ περιφρόνηση κάθε μορφῆς δημοκρατίας; Σέ τί διαφέρει ἀπό τή στυγνή δικτατορία καί τόν ἐπαχθῆ φασισμό; Ὁ ἐξαναγκασμός καί ὁ βιασμός τῶν συνειδήσεων συνιστᾶ περιφρούρηση τῶν δικαιωμάτων τοῦ πολίτη; Ποῦ ὁδεύουμε, λοιπόν;
Χάριν τοῦ σεβασμοῦ τῆς θρησκευτικῆς ἰδιαιτερότητας τῶν μειονοτήτων δέν θά ἀφανίσουμε τή θρησκευτική συνείδηση τῶν πλειονοτήτων! Νά ἀνεχθοῦμε τούς ἀθέους, τούς ἀλλόθρησκους καί τίς ὅποιες δοξασίες τους, ὄχι ὅμως νά ξεχάσουμε τή δική μας πίστη! Ἄν ἀποσύρουμε τά σύμβολά μας, ἀπολησμονήσουμε τήν πίστη μας, ἀπαρνηθοῦμε τήν ταυτότητά μας καί ἐν τέλει τόν ἴδιο τόν ἑαυτό μας, θά μποροῦν νά αἰσθάνονται ἀσφαλεῖς οἱ ἐπήλυδες ἀλλόδοξοι;
Ὁ Ἐσταυρωμένος δέν ἀπειλεῖ τήν πολυμορφία καί τήν ἑτερότητα τῆς μεταμοντέρνας γηραιᾶς ἠπείρου· ἀπό τή θέα του ἐλέγχεται καί ἐνοχλεῖται μόνον τό σκοτάδι, ἡ διαφθορά, ἡ ἁμαρτία, ὅπως διακηρύσσει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ: «Πᾶς γάρ ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τό φῶς καί οὐκ ἔρχεται πρός τό φῶς, ἵνα μή ἐλεγχθῇ τά ἔργα αὐτοῦ» (Ἰω 3,20). Ἄς σωφρονισθοῦμε, ἐπιτέλους! «Σκληρόν πρός κέντρα λακτίζειν» (Πρξ 26,14). Τό γνωρίζουμε στόχος σκοτεινῶν δυνάμεων στήν εἰκονοκλαστική ἐποχή μας δέν εἶναι ἡ ἀφαίρεση τοῦ Ἐσταυρωμένου ἀπό τίς σχολικές μας αἴθουσες ἀπώτερος σκοπός τους ἡ ἀποκαθήλωσή του ἀπό τίς καρδιές μας. Ἀλλά -ζῇ Κύριος!- δέν θά τά καταφέρουν, ἔστω καί ἄν τίς ξεριζώσουν.
Εὐδοξία Αὐγουστίνου
Φιλόλογος - Θεολόγος
1. Τό ἴδιο Δικαστήριο καταδίκασε τήν ἑλληνική κυβέρνηση σέ μεγάλη ἀποζημίωση -μέχρι στιγμῆς δέν καταβλήθηκε- μετά τήν προσφυγή 7 Ὀρθοδόξων Μονῶν κατά τοῦ «Νόμου Τρίτση» τοῦ 1987 περί ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας (Βλ. Κ. Χολέβα, Ὁ Ἐσταυρωμένος καί τά ἀνθρώπινα δικαιώματα, antibaro.gr).
2. Θυμίζουμε ὅτι στίς 16 Φεβρουαρίου 1987 ὁ τότε ὑπουργός Παιδείας Ἀντώνης Τρίτσης ἔστειλε στά σχολεῖα ἐγκύκλιο γιά τήν ἀνάρτηση τῶν εἰκόνων, ὅριζε μάλιστα καί τόν τύπο τῶν εἰκόνων.
3. Στήν Τουρκία συναντᾶς ἀναρτημένη ἀκόμη καί στό Πατριαρχεῖο τή φωτογραφία τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ. Θά τολμοῦσε κανείς νά ζητήσει τήν ἀποκαθήλωσή του;
Ἀπολύτρωσις 65 (2010) 50-52
Καί πάλι ἡ τέχνη στήν ὑπηρεσία τῆς ἰδεοληψίας! Τήν ἀλεξανδρινή μαθηματικό καί νεοπλατωνική φιλόσοφο Ὑπατία παρουσιάζει στούς κινηματογράφους χολυγουντιανή ὑπερπαραγωγή. Τό σκηνικό συνθέτουν πολιτικές ἀναταραχές, θρησκευτικές διαμάχες, ἀλλά καί ἕνα ἐρωτικό τρίγωνο. Καί καθώς «οἱ χριστιανοί κυνηγᾶνε Ἑβραίους καί λάτρεις τῶν Αἰγύπτιων θεῶν»(!), ἡ Ὑπατία πέφτει στά χέρια τοῦ χριστιανικοῦ ὄχλου, πού τή διαμελίζει, ἐνῶ ἐνοχοποιεῖται καί ὁ πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Κύριλλος. Σκηνοθέτης καί πρωταγωνίστρια σημειώνουν ὅτι ἡ ἱστορία τῆς Ὑπατίας ἀποκτᾶ ἰδιαίτερη ἐπικαιρότητα σήμερα: «Ἔχουμε τεχνολογική καί ἰατρική πρόοδο, ἀλλά ὅσον ἀφορᾶ στά φονικά στό ὄνομα ἑνός θεοῦ, ὁ φονταμενταλισμός ἐξακολουθεῖ νά βασιλεύει».
Μία ἄλλη πρόκληση ἔρχεται ἀπό τόν φετινό ἑορτασμό τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν οἱ ὁποῖοι θεωροῦνται προστάτες τῆς Παιδείας. Τήν ἡμέρα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, μέ ἀφορμή τή γιορτή τῶν Γραμμάτων, περιπαθεῖς νοσταλγοί τοῦ ἀρχαιοελληνικοῦ παρελθόντος ὀργάνωσαν ἐκδηλώσεις πρός τιμήν... τῆς Ὑπατίας. Παλαιότερα λασπολογοῦσαν τούς ἑορταζόμενους ἁγίους καί ζητοῦσαν ἀπό τούς μαθητές καί τούς ἐκπαιδευτικούς νά ἀπέχουν ἀπό τή γιορτή τους. Ἀφοῦ ἀπέτυχαν οἱ προσπάθειές τους, τώρα ἐπιζητοῦν μετάλλαξη τῆς ἑορτῆς, καθιέρωση νέου ἑορτολογίου καί οὐσιαστικά κατάργηση τῆς μεγάλης ἡμέρας τῆς Παιδείας μας, πού συνδέεται ἄρρηκτα μέ τή μνήμη τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν.
Πῶς, λοιπόν, ἔχει ἡ πραγματική καί ὄχι χολυγουντιανή ἱστορία τῆς Ὑπατίας;
Ἦταν θυγατέρα τοῦ περίφημου ἀλεξανδρινοῦ μαθηματικοῦ Θέωνος. Μετά τίς σπουδές της στήν Ἀθήνα, στίς νεοπλατωνικές σχολές τοῦ Πρόκλου καί τοῦ Ἱεροκλέους, ἐπέστρεψε στήν Ἀλεξάνδρεια, ὅπου ἐπίσης διέπρεψε. Ὁ ἐκκλησιαστικός ἱστορικός Σωκράτης παραδίδει ὅτι «ἔφτασε σέ τέτοια ὕψη εὐρυμάθειας, ὥστε ξεπέρασε ὅλους τούς φιλοσόφους τῆς ἐποχῆς της, ἀνέλαβε τήν πλατωνική σχολή πού εἶχε ἱδρύσει ὁ Πλωτῖνος καί ἔδινε τίς φιλοσοφικές της διαλέξεις σέ ὅλους ἐκείνους πού ἤθελαν νά τήν ἀκούσουν». Μεταξύ τῶν μαθητῶν της, πού τήν θαύμαζαν, συγκαταλέγονται καί δύο ἐπίσκοποι· ἕνας ἐξ αὐτῶν, ὁ ἐπίσκοπος Πτολεμαΐδος Συνέσιος, τόν ὁποῖο ὁ Κύριλλος εἶχε χειροτονήσει, τῆς ἀπευθύνει ἕξι ἐπιστολές. «Στήν πραγματικότητα (ἡ Ὑπατία) συμπαθοῦσε τό χριστιανισμό», παρατηρεῖ ἡ πολωνικῆς καταγωγῆς ἱστορικός Maria Dzielska (Ὑπατία ἡ Ἀλεξανδρινή, σ.193).
Στίς ἡμέρες της στήν Ἀλεξάνδρεια συνέβαιναν συχνά ἐξεγέρσεις πού κατέληγαν σέ κακοποιήσεις ἀντιπάλων καί σέ φόνους. Γι᾽ αὐτό εὐθύνονταν οἱ κοινωνικές διαφορές τοῦ πληθυσμοῦ, καθώς καί τό μωσαϊκό φυλῶν, πολιτισμῶν καί θρησκειῶν, μέ ἐπικρατέστερους τούς «ἐθνικούς» (=εἰδωλολάτρες). Κατά τή διάρκεια μιᾶς τέτοιας διαφωνίας μεταξύ χριστιανῶν καί Ἑβραίων, ὁ ἔπαρχος τῆς πόλης Ὀρέστης, πού βρισκόταν σέ διαμάχη μέ τόν πατριάρχη Κύριλλο, χαριζόμενος στούς Ἑβραίους συνέλαβε καί κακοποίησε τόν χριστιανό γραμματοδιδάσκαλο Ἱέρακα. Ὁ Κύριλλος, στόν ὁποῖο συμπαραστέκονταν πεντακόσιοι παραβαλάνοι (=ἐργαζόμενοι στό κοινωνικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας), προειδοποίησε τούς Ἑβραίους νά μήν προκαλοῦν. Οἱ ταραχές ὅμως γενικεύθηκαν, μέ ἀποτέλεσμα τή σφαγή χριστιανῶν, τή δήμευση περιουσιῶν μερικῶν Ἑβραίων καί τήν ἐκδίωξή τους. Μεταξύ τῶν ἄλλων θυμάτων συμπεριλαμβάνεται καί ὁ μοναχός Ἀμμώνιος, τόν ὁποῖο ὁ Ὀρέστης συνέλαβε καί βασάνισε μέχρι θανάτου καί ὁ Κύριλλος τόν τίμησε ὡς μάρτυρα. Στό μεταξύ κάποιοι «ἄφρονες», στρεφόμενοι κατά τοῦ ἐπάρχου Ὀρέστη, συνέλαβαν καί φόνευσαν μέ φρικτό τρόπο τήν ἑξηντάχρονη τότε Ὑπατία, ἡ ὁποία στήριζε τόν ἔπαρχο καί θεωροῦνταν ὑπεύθυνη γιά τήν ἔλλειψη συνεργασίας μεταξύ τῶν δύο ἀνδρῶν.
Ἀσφαλῶς πρόκειται γιά εἰδεχθῆ δολοφονία μιᾶς ἰδιαίτερα προικισμένης προσωπικότητας· σύμφωνα ὅμως μέ τήν πλειονότητα τῶν εἰδικῶν ἐπιστημόνων πρέπει νά χαρακτηριστεῖ ὡς πολιτική. Εἶχε νά κάνει μέ τήν πολιτική ζωή τῆς Ἀλεξάνδρειας, ἐνῶ «οἱ φρικαλεότητες αὐτές ἀποδοκιμάστηκαν ἀκόμα καί ἀπό ἔνθερμους χριστιανούς» (βλ. Chuvin Pierre, Οἱ τελευταῖοι ἐθνικοί, σ.112). «Στόχος δέν ἦταν τό πρόσωπο τῆς Ὑπατίας, τό ὁποῖο θαύμαζαν οἱ χριστιανοί, ἀλλά ἡ (ὑποτιθέμενη) στάση της» (βλ. π. Γεωργίου Δ. Μεταλληνοῦ, Παγανιστικός Ἑλληνισμός, σ.142).
Ἐξάλλου ὁ ὄχλος τῆς Ἀλεξάνδρειας δέν εὐθύνεται μόνον γιά τόν ἀποτρόπαιο φόνο τῆς Ὑπατίας, ἀλλά καί γιά τόν ἐξίσου φριχτό θάνατο τοῦ ἀρειανοῦ ἐπισκόπου Γεωργίου ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ Ἰουλιανοῦ τό 361, ὅπως καί γιά τή δολοφονία τοῦ πατριάρχη Προτερίου τό 457. Σέ ὅλες τίς περιπτώσεις, «τά πτώματά τους, ὅπως ἔγινε καί μέ τήν Ὑπατία, σύρθηκαν μέσα σέ ὁλόκληρη τήν πόλη καί μετά παραδόθηκαν στήν πυρά», ἐνῶ οἱ ὑπεύθυνοι διέφυγαν τήν τιμωρία, κάτι πού «συμβαίνει συχνά σέ περιπτώσεις ταραχῶν» (βλ. M. Dzielska, ὅ.π., σ.184-185). Στή χρονογραφία τοῦ Θεοφάνη γιά τά χρόνια τοῦ ἁγίου Κυρίλλου ἀναφέρεται ἐπίσης ἡ δολοφονία τοῦ ἐπάρχου Καλλίστου τό 421/2, ἡ ἐξέγερση τοῦ 435/6, ὁπότε σκοτώνονται πεντακόσιοι κάτοικοι, καί ἡ δολοφονία τοῦ ἐπάρχου Χαρμοσύνου τό 443 (ἔκ. Ε. de Boor, σ.85,92,96).
Γιά τήν ἐνοχή τοῦ Κυρίλλου στό φόνο τῆς Ὑπατίας τή μοναδική σαφῆ κατηγορία κατά τοῦ πατριάρχη καί τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀλεξάνδρειας ἀπευθύνει ὁ ἐθνικός -κατά τόν Βαλέτα «μισόχριστος»- Δαμάσκιος ἕναν αἰώνα ἀργότερα (6ος αἰ.). Ὁ δυσμενῶς διακείμενος πρός τόν Κύριλλο καί φιλικά πρός τούς σχισματικούς Νοβατιανούς ἱστορικός Σωκράτης, χωρίς νά ἀπαγγέλλει κατηγορία συνενοχῆς στόν Κύριλλο, σημειώνει μόνον: «Τοῦτο οὐ μικρόν μῶμον Κυρίλλῳ καί τῇ Ἀλεξανδρέων ἐκκλησίᾳ εἰργάσατο». «Καμία ἱστορική πηγή δέν ἀποδίδει ἄμεσα εὐθύνη στόν Κύριλλο», τονίζει ὁ Στ. Παπαδόπουλος (Ἅγιος Κύριλ- λος, σ.30). Τό γεγονός «ὅτι ὁ Κύριλλος εἶχε ὁποιαδήποτε συμμετοχή σέ αὐτή τή θηριωδία, δείχνει νά ἀποτελεῖ μιά ἀστήρικτη συκοφαντία», διευκρινίζει ὁ J.C. Robertson. «Ἡ ἄμεση σύνδεση τοῦ ἁγίου Κυρίλλου μέ τό ἐπεισόδιο στερεῖται κάθε οὐσιαστικῆς ἀποδείξεως», συμπληρώνει ὁ μακαριστός π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ. Ἄν πράγματι εὐθυνόταν ὁ Κύριλλος, ὁ ἀρειανιστής Φιλοστόργιος, ἐπίσης σύγχρονος τῆς Ὑπατίας, ὁ ὁποῖος ἐκφράζεται ὑβριστικά γιά τούς ὀρθοδόξους, δέν θά παρέλειπε νά στιγματίσει τόν δογματικό του ἀντίπαλο Κύ- ριλλο (βλ. Παναγιώτη Χρήστου, Ἑλληνική Πατρολογία, τόμ. Δ´, σ.342). Σύμφωνα μέ τόν Στ. Παπαδόπουλο, ἡ εὐθύνη τοῦ Κυρίλλου «ἄν ὑπάρχει, πρέπει νά περιορισθεῖ στό ὅτι δέν κατόρθωσε ν᾽ ἀπομονώσει ἤ ν᾽ ἀποθαρρύνει τούς φανατικούς χριστιανούς».
Σχετικά μέ τούς ἰσχυρισμούς ὅτι ὁ θάνατος τῆς Ὑπατίας ὁριοθετεῖ τήν ἐποχή τῆς «παρακμῆς τοῦ πνεύματος» ἡ Dzielska σημειώνει: «Ἡ εἰδωλολατρία δέν ἐξαφανίστηκε μαζί μέ τήν Ὑπατία, ὅπως δέν ἐξαφανίστηκαν τά μαθηματικά καί ἡ ἑλληνική φιλοσοφία. Μετά τό θάνατό της, ὁ φιλόσοφος Ἱεροκλῆς ἄρχισε μία μᾶλλον ἐντυπωσιακή ἀνάπτυξη ἐκλεκτικοῦ νεοπλατωνισμοῦ στήν Ἀλεξάνδρεια... Διατηρήθηκε ἐπίσης ὁ παγανισμός». Καί ἀκόμη «ὁλόκληρη στρατιά ἀξιόλογων γυναικῶν ἀσχολήθηκε μέ τή μελέτη τῆς φιλοσοφίας τόσο στήν ἀρχαιότητα ὅσο καί στήν πρώιμη βυζαντινή περίοδο» (βλ. ὅ.π., σ.194-195, 206).
Τέλος, ὁ θρύλος τῆς Ὑπατίας, ὁ ὁποῖος ἐμφανίζεται στήν εὐρωπαϊκή λογοτεχνία κατά τήν ἐποχή τοῦ διαφωτισμοῦ μέ προφανεῖς σκοπούς, στή μετανεωτερική ἐποχή χρησιμοποιεῖται καί ἐκτοξεύεται ἀπό τούς νεοπαγανιστές ὡς μύδρος κατά τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν ἐκπροσώπων της. Ἀνιστόρητες καί ἄδικες οἱ κρίσεις τῶν κατηγόρων ἀποκαλύπτουν τήν ταυτότητα ἐκείνων πού τίς χαλκεύουν. Ἀλλά «ἀδικίαν φεύγειν», συμβούλευε ὁ Κλεόβουλος ὁ Ρόδιος.
Στίς 19 Μαΐου 2010, ἡμέρα μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν 353.000 Ἑλλήνων τοῦ Πόντου καί τοῦ ξεριζωμοῦ 1.500.000 ὁμοεθνῶν μας ἀπό τίς πανάρχαιες ἑλληνικές κοιτίδες, στίς πανελλήνιες ἐξετάσεις οἱ ὑποψήφιοι ἐξετάζονταν στό μάθημα τῆς Νεοελληνικῆς Λογοτεχνίας, στό διήγημα τοῦ Γ. Ἰωάννου «Στοῦ Κεμάλ τό σπίτι». Δέν θά ἀσχοληθῶ μέ τόν συγγραφέα οὔτε μέ τό κείμενό του. Ἐπικεντρώνομαι μόνον στό ἄν τό λεγόμενο σπίτι τοῦ Κεμάλ ἦταν πράγματι δικό του. Μεταφέρω μαρτυρίες κυρίως ἀπό τήν πομακική ἐφημερίδα τῆς Θράκης «Ζαγάλισα», ἡ ὁποία ἐπιχείρησε μεγάλη ἔρευνα γιά τό θέμα αὐτό καί διαθέτει πολλά τεκμήρια στά ἀρχεῖα της (βλ. τεῦχος 35, Νοέμβριος 2009).
Ἡ μαρτυρία τῆς Χρυσαυγῆς: Ὁ Κεμάλ γεννημένος σέ ἕνα μικρό χωριό ἔξω ἀπό τό Λαγκαδᾶ, τή Χρυσαυγή (παλαιότερα Σαρίγερ) - καί ὄχι τή Θεσσαλονίκη - ἔβοσκε μέχρι τά ὀκτώ του περίπου χρόνια ἀγελάδες καί πρόβατα στούς γύρω λόφους! Ἐκεῖ ὁ γιός τοῦ Ἀλβανοῦ Ἀλῆ Ριζά καί τῆς Τουρκομακεδόνισσας Ζουμπεϊντέ Χανούμ φοίτησε στό δημοτικό σχολεῖο. Ἦταν ἕνα συνηθισμένο παιδί τῆς ἐποχῆς του. Ὅμως -ἄγνωστο γιά ποιούς λόγους - ἡ μητέρα του τόν πῆρε καί ἐγκαταστάθηκαν στή Θεσσαλονίκη. Μέχρι τό 1911 ζοῦσε καί ἡ γριά μαμή, ἡ Φατμέ Χανούμ, πού εἶχε παρευρεθεῖ στή γέννα του.
Τό 1922, ὅταν οἱ χριστιανοί ἀνατολικοθρακιῶτες πρόσφυγες πρωτοῆρθαν στή σημερινή Χρυσαυγή, οἱ Τοῦρκοι τοῦ χωριοῦ δέν εἶχαν φύγει ἀκόμα. Ἀποχωροῦσαν σταδιακά· μετά ἀπό ἕνα περίπου χρόνο ἔφυγε καί ἡ τελευταία οἰκογένεια. Στό διάστημα αὐτό τῆς συγκατοίκησης χριστιανῶν προσφύγων καί ντόπιων μουσουλμάνων οἱ τελευταῖοι ἀποκάλυψαν στούς Ἕλληνες τά σχετικά μέ τήν ἱστορία τοῦ Κεμάλ στοιχεῖα. Στίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ 1920 ὁ τουρκικός ἐθνικισμός δέν εἶχε προλάβει νά δημιουργήσει τό μύθο ὅτι ὁ Κεμάλ γεννήθηκε στή Θεσσαλονίκη. Ἔτσι ἦταν πολύ φυσικό νά ὁμολογοῦν τίς ἀλήθειες πού γνώριζαν.
Στό σπίτι, πού γεννήθηκε ὁ Κεμάλ στή Χρυσαυγή, ἐγκαταστάθηκε ἡ οἰκογένεια τοῦ πρόσφυγα ἀπό τήν ἀνατολική Θράκη Ἀνδρέα Στάθη (πέθανε τό 1979), ὁ ὁποῖος ἀργότερα ἔγινε πρόεδρος τοῦ χωριοῦ. Οἱ συγχωριανοί του ἀστειευόμενοι, λόγῳ τῆς ἐγκαταστάσεώς του στό ἐν λόγῳ σπίτι, τόν ἀποκαλοῦσαν μέ τό παρατσούκλι «Κεμάλ»! Τό σπίτι, φτωχό, χτισμένο ἀπό πέτρες καί πλιθιά βρισκόταν στήν ἄκρη τοῦ χωριοῦ πολύ κοντά σέ ἄλλα δύο καί μακριά ἀπό τό τζαμί. Ἦταν διώροφο, μέ δυό δωμάτια στόν ἐπάνω ὄροφο καί κάτω τό χαγιάτι. Εἶχε καί αὐλή. Μέχρι τίς ἀρχές τοῦ 1980 οἱ τοῖχοι του σώζονταν σέ ὕψος μισοῦ περίπου μέτρου.
Ἡ πραγματικότητα αὐτή ἐπιμελῶς ἀποσιωπήθηκε ἀπό τόν τουρκικό μεγαλοϊδεατισμό. Παρουσίασαν τόν Κεμάλ γεννημένο στήν μεγάλη πόλη τῆς Θεσσαλονίκης, ἡ ὁποία ἤκμαζε στά Βαλκάνια τήν ἐποχή έκείνη, καί ὄχι σέ ἕνα ἄγνωστο φτωχό χωριουδάκι ἔξω ἀπό τό Λαγκαδᾶ.
Μαρτυρίες Τούρκων: Τοῦρκοι πρόσφυγες, πού ἔφυγαν μέ τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν ἀπό τό παλιό Σαρίγερ γνώριζαν τήν ἀλήθεια. Παρά τήν προπαγάνδα, ἔρχονταν πρίν τό 1981 κυρίως γιά προσκύνημα στόν ἀληθινό τόπο γέννησης τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ. Ἕνας ντόπιος, ὁ ἀγελαδοβοσκός Κωνσταντίνος Γιαμουτζῆς, γνώστης καλός τῆς ἀληθινῆς ἱστορίας ξεναγοῦσε τούς ἐπισκέπτες στά ἐρείπια τοῦ σπιτιοῦ. Ἀργότερα ἄρχισαν νά ἔρχονται καί λεωφορεῖα ἀπό τήν Τουρκία μέχρι τό καλοκαίρι τοῦ 2007. Πολλοί ἐπισκέπτες Τοῦρκοι γνωρίζουν καλά τήν ἀλήθεια καί τήν ἐπιβεβαιώνουν. Μάλιστα, κάποιος Τοῦρκος ἀπό τή Σμύρνη, προσκύνησε, φίλησε τό χῶμα καί εἰς ἀνάμνηση πῆρε πέτρες ἀπό τά θεμέλια τοῦ σπιτιοῦ. Ὅταν ρωτήθηκε ἐάν θα έπισκεπτόταν καί τό σπίτι στή Θεσσαλονίκη, ἀπάντησε: «Αὐτό εἶναι ψέμα. Ντροπή πού ἄλλαξαν τόν τόπο γέννησης τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ. Προσβάλλουν τή μνήμη του. Δέν θά ἐπισκεφτῶ τό ψευτο-σπίτι τῆς Θεσσαλονίκης».
Τό ἔτος 1981, μέ ἀφορμή τά 100 χρόνια ἀπό τή γέννηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ, ἐπισκέφθηκε τήν τότε κοινότητα Χρυσαυγῆς ὁ τοῦρκος πρόξενος Θεσσαλονίκης μαζί μέ τόν γραμματέα του καί τουρκικό τηλεοπτικό συνεργεῖο (βλ. ἐφημ. «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΒΟΡΡΑΣ», 10 Μαΐου 1981). Ὁ ἴδιος παρακάλεσε τούς κατοίκους νά τοῦ ὑποδείξουν τό ἀκριβές σημεῖο γέννησης τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ. Στάθηκε μέ σεβασμό καί τό ἀπαθανάτισε φωτογραφίζοντάς το πληθωρικά. Σέ κάποια στιγμή ἀποκάλυψε στούς ἕλληνες συνοδούς του: «Γνωρίζω ὅτι αὐτή εἶναι ἡ ἀλήθεια, ἀλλά εἶναι δύσκολο νά τό παραδεχθοῦμε ἐπίσημα καί καταλαβαίνετε τό λόγο...». Προθυμοποιήθηκε μάλιστα νά χρηματοδοτήσει τήν ἀνέγερση μουσείου, τό ὁποῖο θά συντελοῦσε στήν ἀνάπτυξη καί προβολή τοῦ χωριοῦ.
Μία διαμαρτυρία: Τό 1981 ἐπίσης οἱ βουλευτές Νικήτας Βενιζέλος καί Κ. Μπαντουβάς, μέ ἐρώτησή τους στό ἑλληνικό ὑπουργεῖο ἐξωτερικῶν, ἀμφισβήτησαν ἐπίσημα τή θεωρία ὅτι τό σπίτι δίπλα στό τουρκικό προξενεῖο Θεσσαλονίκης εἶναι αὐτό στό ὁποῖο γεννήθηκε ὁ Κεμάλ· ἐπικαλοῦνταν μάλιστα μαρτυρία τῆς ἀδελφῆς του, τῆς Μακμπουλέ, ἡ ὁποία διασώθηκε σέ τουρκικές βιβλιογραφικές πηγές (Aydemir κτλ).
Ἑλληνική ὀσφυοκαμψία: Εὔλογο, λοιπόν, τό ἐρώτημα: Γιατί τό ἑλληνικό κράτος δέχθηκε ὡς πόλη γέννησης τοῦ Κεμάλ τή Θεσσαλονίκη καί συγκεκριμένα τό σπίτι τῆς ὁδοῦ Ἁγίου Δημητρίου, δίπλα στό τουρκικό προξενεῖο; Τήν ἀπάντηση μᾶς τή δίνει τό κλίμα τῆς ἑλληνοτουρκικῆς προσέγγισης πού ἐπικρατοῦσε τή δεκαετία τοῦ 1930 μέ τίς πολλές ὑπερβολές καί μεγαλοστομίες μεταξύ τῶν ἑλληνικῶν (κυρίως) καί τουρκικῶν κυβερνήσεων. Ὁ τουρκικός ἐθνικισμός -μέ τήν ἀνοχή τοῦ ἰδίου τοῦ Κεμάλ- εἶχε ἤδη ἀνακηρύξει ὡς πόλη γέννησής του τή Θεσσαλονίκη· δέν θά ἦταν εὐγενικό ἐκ μέρους τῆς Ἑλλάδος νά ἀπομυθοποιήσει τό σενάριο. Δέν θά εἶχε ἄλλωστε καμία σημασία γιά τά δεδομένα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης.
Τό 1934 ἡ ἑλληνική κυβέρνηση ἀνάρτησε ἔξω ἀπό τό σπίτι μία πινακίδα μέ τήν ἐπιγραφή: «Ἐδῶ γεννήθηκε ὁ Μουσταφά Κεμάλ». Τό 1937 ἡ κυβέρνηση τοῦ Ἰωάννη Μεταξᾶ σέ μία συμβολική κίνηση πρός τή «φίλη» Τουρκία ἔδωσε ἐντολή στό δῆμο Θεσσαλονίκης νά τό ἀγοράσει ἀπό τούς Ἕλληνες πού τό κατοικοῦσαν, τήν οἰκογένεια Σεραφειμίδου, οἱ ὁποῖοι ἦταν ἔμποροι ὑποδημάτων. Οἱ ἰδιοκτῆτες ἀρνήθηκαν νά τό πουλήσουν, προφανῶς γιά λόγους ἐθνικῆς εὐαισθησίας· τότε τό κράτος προχώρησε στήν ὑποχρεωτική ἀπαλλοτρίωσή του… Στή συνέχεια ὁ δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κ. Μερκουρίου ἐνημέρωσε ἐπίσημα μέ ἐπιστολή του τήν κυβέρνηση τοῦ Ἰσμέτ Ἰνονού ὅτι χαρίζει τό σπίτι στό τουρκικό κράτος. Τό 1938, ὅταν πέθανε ὁ Κεμάλ, ἡ ὁδός Ἀποστόλου Παύλου, κάθετη στήν ὁδό Ἁγίου Δημητρίου, μετονομάστηκε ἐπί Μεταξᾶ καί δημαρχίας Κοσμόπουλου (πατρός), μέ ἀπόφαση τοῦ δημοτικοῦ συμβουλίου σέ ὁδό Κεμάλ Ἀτατούρκ. Μόλις τό 1955 ξαναπῆρε καί πάλι τό παλιό της ὄνομα. Στίς μέρες μας ἐπανέρχεται τό ἴδιο ζήτημα.
Ἡ ἑλληνική κυβέρνηση, ἄν καί γνώριζε τήν ἀλήθεια, ἐπιδίωκε μέ τήν κίνηση αὐτή νά κολακεύσει τόν ἴδιο τόν Κεμάλ, προφανῶς γιατί διαισθανόταν ἐμπλοκή στόν ἐπικείμενο πόλεμο. Ἡ ἐπίσημη ἀναγνώριση τοῦ σπιτιοῦ θά ἔκλεινε ὁριστικά τό ζήτημα. Ἡ ὅλη ὑπόθεση θυμίζει μᾶλλον φαρσοκωμωδία μέ τή συμβολή τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους.
Ἡ διαχείριση: Οἱ Τοῦρκοι μετά τήν ἀνέλπιστη ἑλληνική δωρεά, ἐξόπλισαν τό «μαϊμού–σπίτι» μέ «μαϊμού» ἔπιπλα - ἀπομιμήσεις ἀπό τά ἀνάκτορα Ντολμᾶ Μπαχτσέ καί Τόπ Καπί τῆς Κωνσταντινούπολης. Ἀκόμα καί… ροῦχα τοῦ Κεμάλ ἐκθέτουν στό μουσεῖο δίνοντας τήν ἐντύπωση στόν σημερινό ἐπισκέπτη ὅτι τά ἐκθέματα χρησιμοποιήθηκαν μέσα στό συγκεκριμένο σπίτι ἀπό τόν ἴδιο, κι ἄς μήν τά ἀκούμπησε ποτέ.
Ὁ Κεμάλ καί ἡ μητέρα του ἀσφαλῶς συγκάλυψαν τήν ἀπάτη. Ἄλλωστε, τί θά μποροῦσαν νά κάνουν; Νά ἀρνηθοῦν τέτοιο δῶρο; Νά διακηρύξουν, δηλαδή, ὅτι δέν γεννήθηκε σ’ αὐτό τό σπίτι, ἀλλά σέ ἄγνωστο χωριό τοῦ Λαγκαδᾶ, σέ ἕνα χωριατόσπιτο βουτηγμένο στίς λάσπες; Αὐτό θά μείωνε τήν εἰκόνα καί τήν ἱστορία τοῦ μεγάλου ἡγέτη τῆς σύγχρονης Τουρκίας καί ἐξολοθρευτῆ τοῦ ποντιακοῦ ἑλληνισμοῦ.
Ἰδεολογική λειτουργία: Τό «μαϊμού»-σπίτι ἐπιτελεῖ ἔκτοτε μία σημαντική ἰδεολογική λειτουργία. Γιά τόν τουρκικό ἐπεκτατισμό εἶναι τό σημαντικότερο ἱστορικό ἀξιοθέατο τῆς Θεσσαλονίκης, πού συμβάλλει στήν τόνωση τοῦ ἐθνικοῦ φρονήματος τῶν «Τούρκων» ἐπισκεπτῶν. Σέ αὐτό κατευθύνονται συστηματικά πλέον σχολεῖα καί σύλλογοι ἀπό τή Θράκη, προκειμένου νά προωθεῖται ἀκόμη περισσότερο ὁ ἐνσυνείδητος ἐκτουρκισμός τῶν Πομάκων. «Μόνο πού τό προσκύνημα εἶναι σέ μαϊμού-μέρος…»
Καί ἡ «Ζαγάλισα» καταλήγει: «Οἱ Πομάκοι, ὅταν ἐπισκεπτόμαστε τή Θεσσαλονίκη πρέπει νά γνωρίζουμε τήν ἀλήθεια. Πρέπει νά πάψουμε νά τρῶμε κουτόχορτο στό ρόζ ψευτόσπιτο! Εἶναι προτιμότερη μία βόλτα στό λούνα πάρκ τῆς Θεσσαλονίκης!».