ΑΠΟΛΥΤΡΩΣΙΣ
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ
Super User
Ὁ θάνατος ἑνός γκουρού
Ἀνήμερα τοῦ Πάσχα τοῦ 2011 ἄφησε τήν τελευταία του πνοή ὁ ἰνδός γκουρού Σάτυα Σάι Μπάμπα, σέ ἡλικία 85 ἐτῶν, ἄν καί προέβλεπε ὅτι θά πεθάνει στά 96 του. Ὁ ἴδιος γιά τή γέννησή του καί τήν ἀνάδειξή του διέσπειρε μυστηριώδεις θρύλους.
Πίστευε ὅτι ἀποτελοῦσε ἐνσάρκωση παλαιῶν θεοτήτων. «Εἶµαι Θεός», ἔλεγε σέ ἐκείνους πού πήγαιναν νά τόν ἀκούσουν. «Κι ἐσύ εἶσαι Θεός. Ἡ µόνη διαφορά ἀνάµεσα σέ σένα καί σέ µένα εἶναι πώς, ἐνῶ ἐγώ τό γνωρίζω, ἐσύ δέν ἔχεις ἰδέα». Τόνιζε ἀκόμη: «Ὁ Χριστός, ὁ Βούδας, ὁ Μωάμεθ καί ἄλλοι, δέν ἦταν ἄβαταρς. Εἶχαν κάποια θεϊκή δύναμη... Ἡ δική μου δύναμη εἶναι ἄπειρη». Ἔτσι, ἡ βλάσφημη τοποθέτησή του ἀπέναντι στό πρόσωπο τοῦ Κυρίου μᾶς θυμίζει αὐτό πού ὁ θεόπνευστος ἀπόστολος Πέτρος διακηρύττει γιά τούς Νικολαΐτες τῆς ἐποχῆς του ἀλλά καί γιά κάθε ψευδοπροφήτη καί ψευδοδιδάσκαλο μέσα στήν πορεία τῶν αἰώνων: «τόν ἀγοράσαντα αὐτούς δεσπότην ἀρνούμενοι» (Β΄ Πέ 2,1). Τό κίνημα τοῦ Σάι Μπάμπα προσανατολισμένο πρός τίς ἀρχές τοῦ ἰνδουισμοῦ ἔχει δεχτεῖ πολλά στοιχεῖα καί ἀπό ἄλλες θρησκεῖες. Ἡ ὅλη δομή καί λειτουργία του προσιδιάζει σέ πολλές σέκτες- αἱρέσεις.
Γιά τά πολυδιαφημιζόμενα θαύματά του ἔλεγε: «Εἶναι πέρα ἀπό σᾶς τό νά μάθετε πῶς καί γιατί δημιουργῶ τά ἀντικείμενα... Τά ἀντικείμενα πού δημιουργῶ, τά δημιουργῶ μέ τή δική μου θέληση, μέ τόν ἴδιο τρόπο πού δημιούργησα καί τό Σύμπαν!». Τή δεκαετία τοῦ ’70 ἐπιτροπή ἀπό τό Πανεπιστήμιο τοῦ Bangalore ἐρεύνησε τά θαύματα καί διαπίστωσε ὅτι ἦταν ἀπάτες. Ὁ Piet Vroon ἐργαζόμενος γιά λογαριασμό ὀλλανδικῆς ἐφημερίδας ἀνέφερε ὅτι αὐτός καί ὁ συνεργάτης του εἶδαν τόν Σάι Μπάμπα νά παίρνει δαχτυλίδια, μενταγιόν καί ρολόγια κρυμμένα πίσω ἀπό ἀνθοδοχεῖα καί μαξιλάρια καί στή συνέχεια νά τά ἐμφανίζει. Ἐπιπλέον τό ποινικό του μητρῶο δέν φαντάζει καί τόσο καθαρό, καθότι σκάνδαλα ποικίλης ὕλης ταλανίζουν τόν οἶκο του. Ἐπρόκειτο, δηλαδή, γιά κλασική περίπτωση πλανωμένου καί πλανῶντος.
Χαρακτηρίστηκε «μαγνητική προσωπικότητα» καί συγκέντρωνε κοντά του στάρ, ἀθλητές, πολιτικούς, ἀνθρώπους τοῦ χρήματος. Ἡ γενέτειρά του εἶχε μετατραπεῖ σέ τεράστιο σύμπλεγμα ξενοδοχείων, καταλυμάτων καί Πανεπιστημίων γιά τήν ἐξυπηρέτηση τῶν ὀπαδῶν του, οἱ ὁποῖοι ὑπολογίζονται ἀπό 10 ὥς 36 ἑκατοµµύρια σέ ὅλο τόν κόσμο. Τό κίνημά του ἔχει ἱδρύσει «ἀσράµ» σέ περισσότερες ἀπό 126 χῶρες, ἀλλά καί στήν πατρίδα μας. Ἐπώνυμοι συμπατριῶτες μας, ἀπό τόν καλλιτεχνικό καί ἀθλητικό κόσμο ὑπῆρξαν ἔνθερμοι θαυμαστές του καί μαθητές του. Ἴσως δέν εἶναι τόσο ἄστοχη ἡ διαπίστωση ὅτι «ὁ Σάι Μπάμπα εἶναι ὁ γκουρού τῆς καλλιτεχνικῆς, πνευματικῆς καί οἰκονομικῆς ἐλίτ στόν τόπο μας» (βλ. ἐφημ. «Τά Νέα»,13-8-1997: «Ὁ γκουρού τῶν ἀθλητῶν»).
Ὁ ὀργανισµός τῶν πιστῶν τοῦ Σάι Μπάμπα δραστηριοποιεῖται ἐπίσηµα στήν Ἑλλάδα ἀπό τό 2001 καί ἀριθμεῖ ἑκατό ἐνεργά µέλη. Ὁ Ρόμπερτ Νάτζεμυ, ἐπικεφαλῆς τῆς παραφυάδας «Ἁρμονική Ζωή» στήν πατρίδα μας, ἔχει ὀπαδούς, μέ τούς ὁποίους πραγματοποιοῦσαν προσκυνηματικά ταξίδια στό Σάι Μπάμπα, ἐνῶ ὁ ἴδιος διδάσκει ὅ,τι καί ὁ πνευματικός του ὁδηγός. Ὀπαδοί του μάλιστα ζήτησαν νά ἱδρύσουν σχολεῖο, καθώς καί ἕνα ἵδρυμα φιλανθρωπικοῦ χαρακτήρα στήν πατρίδα μας μέ βάση τίς ἀρχές τοῦ «Σάι». Προφανῶς καλύφθηκαν ὅλες οἱ ἀνάγκες στήν Ἰνδία καί τώρα οἱ γκουρού βρῆκαν στήν Ἑλλάδα ἁλώνι, νά ἁλωνίσουν.
Ἰσχυρά τά πλοκάμια τῆς Νέας Ἐποχῆς «ἐν πλεονεξίᾳ πλαστοῖς λόγοις ἐμπορεύονται», ἀναζητώντας θηράματα. Σέκτες, παραθρησκεῖες, (διαλογισμός, γιόγκα, ἐναλλακτικές θεραπεῖες, ἀποκρυφισμός, κ.ἄ) αἱρέσεις διαγκωνίζονται μέ λυσσαλέες προσπάθειες νά δελεάσουν ἀστήρικτες ψυχές, «ὑπέρ ὧν Χριστός ἀπέθανεν». Καί καθώς τό κενό τοῦ Θεοῦ πιέζει, ἀφοῦ ἡ ψυχή δέν χορταίνει μέ Χριστό, γεμίζει ἀναγκαστικά μέ ὑποκατάστατα καί σκουπίδια, τά ὁποῖα ἐξασφαλίζουν «ταχινήν ἀπώλειαν» (Α΄ Πέ 2,1). Ἀλλά ὁ Χριστός εἶναι ἡ μόνη ὁδός καί ἡ ζωή καί ἡ ἀλήθεια «καί οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενί ἡ σωτηρία» (Πρξ 4,12).
Εὐδοξία Αὐγουστίνου
Φιλόλογος-Θεολόγος
Ἠθική ἀπό τήν κούνια
Τά τελευταῖα χρόνια ὅλο καί περισσότερο πληθαίνουν οἱ ἐνδείξεις ὅτι ἀπό τήν ἀρχή τῆς ζωῆς τους οἱ ἄνθρωποι διαθέτουν τή βασική ἠθική αἴσθηση καί μάλιστα ἀπό τήν πρώτη ἡμέρα. Μέ τή βοήθεια καλά σχεδιασμένων πειραμάτων διαπιστώθηκε ὅτι ἀκόμα καί στά μωρά ὑπάρχει ἠθική σκέψη, ἠθική κρίση καί ἠθικά αἰσθήματα.
Ὁμάδα ἐρευνητῶν τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Γέιλ παρατηροῦσε ἀγόρι ἡλικίας ἑνός ἔτους. Τό παιδί παρακολούθησε παράσταση μέ μαριονέτες, κατά τήν ὁποία ἡ μία συνήθιζε νά μήν ἐπιστρέφει τήν μπάλα στίς ἄλλες· τήν ἔπαιρνε καί ἔφευγε. Ὅταν οἱ τρεῖς μαριονέτες κατέβηκαν ἀπό τή σκηνή καί κάθισαν μπροστά σέ λιχουδιές, οἱ ἐρευνητές ζήτησαν ἀπό τό παιδί νά πάρει τίς λιχουδιές ἀπό κάποια. Κι ἐκεῖνο ἀφαίρεσε τή μερίδα ἀπό τήν «ἄτακτη» καί μάλιστα τή χτύπησε στό κεφάλι, ἴσως γιά νά τήν τιμωρήσει περισσότερο.
Σέ ἕνα ἀπό τά πειράματα, νήπια ἕξι μηνῶν ἕως ἑνός ἔτους παρακολούθησαν μία ταινία, στήν ὁποία «πρωταγωνιστοῦσαν» ἁπλά γεωμετρικά σχήματα - κινούμενα σχέδια. Μία κόκκινη μπάλα μέ μάτια προσπαθοῦσε νά ἀνεβεῖ ἕνα λόφο. Τήν ἴδια στιγμή ἕνα κίτρινο τετράγωνο τή βοηθοῦσε σπρώχνοντάς την ἀπό πίσω καί ἕνα πράσινο τρίγωνο τήν ἐμπόδιζε καί τήν ὑποχρέωνε νά ἐπιστρέψει πίσω. Ἀφοῦ τά παιδιά παρακολούθησαν ἀρκετές φορές τήν ταινία, κλήθηκαν νά ἐπιλέξουν. Τό 80% ἔδειξε τήν προτίμησή του στό «καλό» κίτρινο τετράγωνο πού βοηθοῦσε τήν μπάλα καί ὄχι στό «κακό» πράσινο τρίγωνο, πού τήν ἐμπόδιζε.
Σέ ἄλλο πείραμα, σκύλος-παιχνίδι προσπαθοῦσε νά ἀνοίξει κάποιο κουτί. Ἕνα ἀρκουδάκι τόν βοηθοῦσε καί ἄλλο τόν ἐμπόδιζε. Μετά ἀπό τήν παρακολούθηση τῆς ταινίας τά νήπια στή συντριπτική πλειονότητά τους ἔδειξαν ὅτι προτιμοῦν τό φιλικό ἀρκουδάκι πού πρόσφερε βοήθεια στό σκύλο.
Μέ βάση τά νέα δεδομένα ἀνατρέπεται ἡ ἀντίληψη ὅτι τά παιδιά ξεκινοῦν τή ζωή τους ὡς «tabula rasa» -κενός πίνακας- καί ἡ ἠθική συμπεριφορά τους διαμορφώνεται κατά τή διάρκεια τῆς ζωῆς τους ἀπό τίς ἐπιρροές τῶν γονέων καί τοῦ περιβάλλοντος. Κατά τόν δρ. Μπλούμ, τέτοιου εἴδους μελέτες ἔρχονται σέ ἀντίθεση μέ τίς πεποιθήσεις διάσημων ψυχαναλυτῶν, πού πίστευαν ὅτι ὁ ἄνθρωπος γεννιέται ὡς ἕνα «ἀνήθικο ζῶο»· ἤ, ψυχολόγων, πού διατύπωσαν τήν ἄποψη ὅτι ἡ νοητική ζωή τοῦ νηπίου βρίσκεται σέ «μεγάλη σύγχυση» (Βλ. «Ἡ Καθημερινή», 10/5/2010, «Τά Νέα», 11/5/2011).
Ὁδηγούμαστε, λοιπόν, στό συμπέρασμα ὅτι τά βρέφη μποροῦν νά ἔχουν ἠθική κρίση καί νά ξεχωρίζουν τό καλό καί τό κακό ἀπό τούς ἕξι μῆνες. Γεννιοῦνται μᾶλλον μέ ἔμφυτες τίς θεμελιώδεις ἠθικές ἀξίες· ἐνῶ, γιά νά μάθουν βασικά πράγματα σχετικά μέ τόν φυσικό κόσμο, χρειάζονται πολλά χρόνια. Προφανῶς τό κριτήριο τῆς γνώσης τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ λειτουργεῖ ἀπό τή στιγμή πού ὁ ἄνθρωπος ἔρχεται στόν κόσμο. Στήν ἴδια διαπίστωση κατέληγε καί ὁ σοφός Τερτυλλιανός· «Anima naturaliter christiana est» (=Ἡ ψυχή ἀπό τή φύση της εἶναι χριστιανική) καί μάλιστα ἐξ ἁπαλοτάτων ὀνύχων.
Πόση προσοχή καί ἱερότητα χρειάζεται στήν ἐπιμέλεια τῆς ἀγωγῆς τῶν βρεφῶν! Καί πόσο ὑπόλογοι εἴμαστε ἀπέναντι στήν ἄδολη καί ἄφθορη ψυχή τους, ὅταν τά «παρκάρουμε» ἀσυνείδητα καί ἐγκληματικά μπροστά στή δασκάλα τῆς ἀνηθικότητας καί τῆς ἐγκληματικότητας, τήν τηλεόραση, γιά νά δεχθοῦν καταιγιστικά τά μηνύματα τῆς βίας καί τῆς διαφθορᾶς!
Φιλόλογος - Θεολόγος
Τά ματωμένα ράσα
«Ἡ Ἐκκλησία πολλάκις τόν τελείως δευτερογενῆ δι’ αὐτήν ἐθνικόν σκοπόν ἔθεσεν ὑπεράνω τῶν καθαρῶς θρησκευτικῶν», ὑποστήριζε ὁ Ἰωάννης Συκουτρῆς. Καί εἶχε δίκαιο, διότι ἡ Ἐκκλησία συμπορεύθηκε μέ τό Γένος μας ἀκολουθώντας τό παράδειγμα τοῦ Κυρίου, ὁ ὁποῖος «ἑαυτὸν ἐκένωσε» γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Ὑπῆρξε πράγματι ἡ κιβωτός τοῦ Γένους. Στάθηκε ὁ φύλακας ἄγγελος τοῦ πονεμένου λαοῦ, τό λιμάνι τῆς παρηγοριᾶς του καί ὁ θύλακας τῆς σωτηρίας του. Ὅπως καί τό 1821 ἔτσι καί στούς Βαλκανικούς πολέμους τά ματωμένα ράσα μέ τό ἀλύγιστο φρόνημά τους πρωτοστάτησαν στούς ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας τῶν ὑποδούλων ἀδελφῶν ἀγῶνες ἀναπτερώνοντας τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων καί πυργώνοντας τά ὄνειρά τους.
Οἱ λεβεντόψυχοι ἱεράρχες, ἀρχιμανδρίτες, ἱερεῖς καί μοναχοί μέ τά κηρύγματά τους στήριξαν ψυχές, παρηγόρησαν, ἔθρεψαν. Μή φειδόμενοι κόπου, ἐθελοντικά τίς πιό πολλές φορές, ἔφθασαν στήν πρώτη γραμμή τοῦ πυρός μέ τήν ἀπόφαση νά πεθάνουν, ὅπως τόσοι ἄλλοι πρίν ἀπό αὐτούς. Ἡ παρουσία ἐπιπλέον τῶν στρατιωτικῶν ἱερέων στό μέτωπο ἐμψύχωνε τούς στρατιῶτες. Τούς ἐνέπνεαν μέ τόν πύρινο λόγο τους, μετέδιδαν μέ τά ἱερά μυστήρια τή θεία χάρη, εὐλογοῦσαν καί ἁγίαζαν τούς μαχητές, γλύκαιναν τούς πόνους τῶν πληγωμένων, συμμετεῖχαν στίς κακουχίες τους.
Καί δέν ἦταν λίγοι οἱ ἱερωμένοι πού θυσίασαν τή ζωή τους γιά τή λευτεριά τῆς πατρίδας μας. Τέτοιοι μάρτυρες ὑπῆρξαν ὁ μητροπολίτης Γρεβενῶν Αἰμιλιανός ὡς προάγγελος τῆς λευτεριᾶς (1911) καί οἱ τρεῖς φονευθέντες ἱερεῖς στά Σέρβια, τούς ὁποίους ὁ στρατός μας κατά τήν εἴσοδό του ἐκεῖ βρῆκε μέσα στή λάσπη τῶν δρόμων. Ἐπίσης οἱ Βούλγαροι κατά τήν εἰσβολή τους στή Μακεδονία τό 1913 κατέσφαξαν ἄγρια τόν μη τροπολίτη Ἐλευθερουπόλεως Γερμανό Σακελλαρίδη, διότι «ἀντέδρασε ἐρρωμένως καί ἡρωικῶς εἰς τά σχέδιά των περί καταλήψεως τῆς Μακεδονίας».
Ὁ ἀρχιμανδρίτης Διονύσιος Παπανικολόπουλος, μετέπειτα μητροπολίτης Ἐδέσσης καί Πέλλης, πῆρε μέρος στόν πόλεμο ὡς στρατιωτικός ἱερέας «πάντοτε παρακολουθῶν ἐκ τοῦ σύνεγγυς τούς ἡρωικούς μαχητάς καί διά τῶν φλογερῶν κηρυγμάτων καί τῆς αὐτοθυσίας του ἐξυψῶν τό πατριωτικόν αὐτῶν φρόνημα». Μπῆκε πρῶτος στήν πόλη τῆς Φλώρινας καί ὕψωσε ἐκεῖ τήν ἑλληνική σημαία· γι’ αὐτό καί χαρακτηρίσθηκε ὡς ὁ ἀπελευθερωτής αὐτῆς τῆς πόλης.
Ὁ ἀρχιμανδρίτης Διονύσιος Δάφνος, μετέπειτα μητροπολίτης Μονεμβασίας καί Σπάρτης, ὡς ἐφημέριος τῆς ναυαρχίδας τοῦ στόλου, τοῦ θρυλικοῦ «Ἀβέρωφ», συμμετεῖχε στίς ἔνδοξες ἐπιχει ρήσεις σέ ὅλη τή διάρκεια τῶν Βαλκανικῶν πολέμων.
Παρόμοια ἔδρασε καί ὁ ἀρχιμανδρίτης Ἀνδρέας Τριανταφύλλου, μετέπειτα μητροπολίτης Τριφυλίας καί Ὀλυμπίας· ἔγραψε μάλιστα καί μελέτη μέ τίτλο «Ἡ ἀπό τοῦ 1821 μέχρι σήμερον δρᾶσις τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῷ Πολεμικῷ Ναυτικῷ».
Ἐξαιρετική γιά τή μαχητικότητά της ὑπῆρξε ἡ δράση τοῦ ἐπισκόπου Τρίκκης καί Σταγῶν Ἀνθίμου Παντελάκη. Στίς ἀρχές τοῦ πολέμου τοῦ 1912 κατάρτισε ἰδιαίτερο σῶμα ἀπό μοναχούς, ἀγάμους καί χηρεύοντες κληρικούς, οἱ ὁποῖοι πῆραν μέρος στίς ἐπιχειρήσεις.
Ἀπαράμιλλη ἀγωνιστικότητα ἐπέδειξαν οἱ κληρικοί: Ἀθανάσιος Λεβεντόπουλος, κατόπιν ἐπίσκοπος Σύρου, Πανάρετος Κωνσταντινίδης, Προκόπιος Καραμᾶνος, μετέπειτα Ὕδρας, Πανάρετος Κορακᾶς, Φιλάρετος Κωνσταντινίδης, Θεοφύλακτος Παπακωνσταντίνου, Ἰωάννης Γερακάρης, Ἰωακείμ Μαλαχίας, Δαμασκηνός Ξένος, Ἱερόθεος Παρασκευόπουλος, κατόπιν Παροναξίας.
Κατά τή διάρκεια τοῦ Β΄ Βαλκανικοῦ πολέμου ὁ μητροπολίτης Μυρέων Ἀθανάσιος, κατόπιν Ἀργολίδος, διακρίθηκε γιά τή φλογερή ἐθνικοθρησκευτική του δράση, ἐξαιτίας τῆς ὁποίας σύρθηκε αἰχμάλωτος καί κακοποιήθηκε ἀφάνταστα.
Σέ κάθε πόλη, ὅπου ἔφθανε ὁ ἑλληνικός στρατός, ὁ λαός μέ ἐπικεφαλῆς τόν τοπικό μητροπολίτη ὑποδεχόταν τούς ἐλευθερωτές ψάλλοντας «Χριστός ἀνέστη» καί στή συνέχεια τελοῦνταν δοξολογίες. Ἔτσι, στήν Κοζάνη ὑποδεχόμενος τόν ἑλληνικό στρατό ὁ τότε μητροπολίτης Φώτιος Μανιάτης προσφώνησε τόν διάδοχο Κωνσταντῖνο ὡς ἑξῆς: «Τήν αἰδήμονα καί γλυκεῖαν ταύτην ἑλληνίδα δεσμώτιδα ἡμετέραν πατρίδα, τήν ἐπί αἰῶνας δουλεύουσαν εἰς φυλήν ξένην, ἀλλογενῆ καί ἀλλόθρησκον, ἐξηγοράσατε, οὐχί χρυσίῳ ἤ ἀργυρίῳ, ἀλλά τιμίῳ αἵματι τῶν υἱῶν τῆς ἐλευθέρας μητρός Ἑλλάδος».
Ἀξίζει νά σημειώσουμε ὅτι πολλές φορές ἡ Ἐκκλησία μεριμνοῦσε ὥστε νά προετοιμάσει τήν εἴσοδο τοῦ στρατοῦ. Αὐτό ἀποδεικνύεται καί ἀπό τό τηλεγράφημα τοῦ μητροπολίτη Σερρῶν Ἀποστόλου Χριστοδούλου πρός τόν ἀρχιστράτηγο τῶν Ἑλλήνων βασιλιά Κωνσταντῖνο: «Ἡ πόλις τῶν Σερρῶν ἐγκαταλειφθεῖσα ἀπό ἡμερῶν παρά τῶν βουλ γαρικῶν στρατιωτικῶν καί πολιτικῶν Ἀρχῶν διῳκήθη ὑπό τοῦ Μητροπολίτου, ἀλλά πολυάριθμοι Βούλγαροι κομιτατζῆδες τῆς περιφερείας προσβάλλουσιν ἔκτοτε τήν πόλιν ἐπί σκοπῷ λεηλασίας καί πυρπολήσεως... Ἡ πόλις ὁλόκληρος ὑποβάλλει εἰς τήν Ὑμετέραν Μεγαλειότητα τήν θερμήν παράκλησιν ἵνα εὐαρεστουμένη διατάξῃ τήν ἐπίσπευσιν τῆς καταλήψεώς της».
Ἀλλά καί τά μοναστήρια στάθηκαν προπύργια τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ἀγώνα καλύπτοντας ποικιλώνυμες ἀνάγκες. Ἐνδεικτικά ἀναφέρω ὅτι στή Μυτιλήνη ἡ ἱερά Μονή Λειμῶνος Καλλονῆς φιλοξένησε τό ἀρχηγεῖο τοῦ στρατοῦ κατά τήν ἀπόβαση τῶν πεζοναυτῶν ἀπό τό θωρηκτό «᾿Αβέρωφ». Μάλιστα τά ἀπαραίτητα τρόφιμα γιά τούς μαχητές τά ἐξασφάλιζε τό μοναστήρι, ἐνῶ παράλληλα ἐκεῖ νοσηλεύονταν οἱ τραυματίες. Ἡ μονή αὐτή ἔδωσε τόν πρῶτο νεκρό, τόν μοναχό Νεόφυτο Καμένο ἀπό τή Μήθυμνα.
Εὐλογητός ὁ Θεός πού προικοδότησε τό Ἔθνος μας μέ μιά Ἐκκλησία ζωντανή, ὀρθόδοξη, μητρική καί πρόθυμη νά μοιράζεται μαζί μέ τά παιδιά της τίς χαρές καί τίς λύπες τους. Εἶναι ἡ ἴδια πού ἀπό τό 1453 μέχρι τό 1821 πύργωνε στά στήθη τῶν ὑποδούλων τήν ἀποσταμένη ἐλπίδα· εἶναι ἡ ἴδια πού καί σήμερα στηρίζει τόν λαό μέ τήν πίστη καί τήν ἀγάπη. Εἶναι ἡ ἴδια πού προμαχεῖ τῶν παραδόσεων τοῦ Ἔθνους μας, πού μάχεται γιά τήν ἰδιοπροσωπία μας, ἀντιστεκόμενη στόν νεοβαρβαρισμό. Ἀναγνωρίζοντας τίς προσπάθειές της τῆς ἀπονέμουμε τόν ὀφειλόμενο σεβασμό μέ τή βεβαιότητα ὅτι θά μείνει γιά πάντα τροφός καί μητέρα τοῦ λαοῦ, ἀπροσμάχητη δύναμη καί ἀδιάψευστη ἀπαντοχή μας.
Φιλόλογος Θεολόγος
Πηγές
Κ. Παπαρρηγοπούλου, Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους.
Κωνστ. Α. Βοβολίνη, «Ἡ Ἐκκλησία εἰς τόν Ἀγῶνα τῆς Ἐλευθερίας», Θ.Η.Ε.
Τό χρέος τῆς μαρτυρίας
Ὁ μήνας Φεβρουάριος, ὅπως καί κάθε μήνας, μᾶς θυμίζει ἕνα πλῆθος μαρτύρων τῶν ὁποίων ἡ μνήμη γιορτάζεται σ᾽ αὐτόν. Κι εἶναι ἰδιαίτερα ἐντυπωσιακό ὅτι μαζί μέ τούς μάρτυρες, τούς ὁσιομάρτυρες καί τούς ἱερομάρτυρες τῶν πρώτων αἰώνων ἀναφέρονται στό ἑορτολόγιο τοῦ Φεβρουαρίου καί πολλοί νεομάρτυρες. Χριστιανοί πού πρόσφατα μαρτύρησαν γιά τήν πίστη τους, κρατοῦν ὥς τίς μέρες μας τήν σκυτάλη τῆς μαρτυρίας καί τήν παραδίδουν σέ μᾶς τούς σύγχρονους χριστιανούς.
Δέν εἶναι ἕνα μουσεῖο ἡ πίστη μας! Δέν ἐξαντλεῖται τό χριστιανικό μας καθῆκον στήν τιμή πρός τούς μάρτυρες, πού ἄλλωστε δέν προσθέτει σ’ ἐκείνους λαμπρότητα, ἀλλά ἐμᾶς καθιστᾶ κοινωνούς στήν δόξα καί στήν εὐλογία τους. «Εἴ τις βούλεται ἐπαινεῖν μάρτυρας, μιμείσθω μάρτυρας», διότι «τιμή μάρτυρος, μίμησις μάρτυρος», μᾶς δείχνει τόν δρόμο ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, πού ἐνῶ ἔζησε μετά τούς διωγμούς ἀναδείχθηκε μεγαλομάρτυρας. Καί ἐξηγεῖ ὅτι «μάρτυρα οὐχί θάνατος ποιεῖ μόνον, ἀλλά καί πρόθεσις». Τό φρόνημα καί ἡ ἀπόφαση τοῦ χριστιανοῦ νά μήν προδώσει τήν πίστη του, ἡ συνέπεια τῆς ζωῆς του πρός τόν νόμο τοῦ Θεοῦ, αὐτά εἶναι πού τοῦ πλέκουν στεφάνι μάρτυρος. Τόν καθιστοῦν, ὅπως λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος, «μάρτυρα τῇ προαιρέσει», πού οὐσιαστικά δέν διαφέρει ἀπό τόν μάρτυρα πού χύνει τό αἷμα του γιά τόν Χριστό.
Μέ αὐτή τήν προοπτική κάθε πιστός, πού εἶναι ἕνας «καινός», νέος ἄνθρωπος, εἶναι καί ἕνας νεομάρτυρας. Καταθέτει τήν μαρτυρία τοῦ Χριστοῦ μέ τρόπους ἁπλούς, ζυμωμένους μέ τήν καθημερινότητά μας. Τήν μαρτυρία τοῦ Χριστοῦ καταθέτει ὁ φτωχός μεροκαματιάρης πού ἀγωνίζεται μέ τιμιότητα, ἀλλά καί ὁ πλούσιος ἐπιχειρηματίας, πού ἀναγνωρίζει συνεταῖρο στά ἔσοδά του τόν Θεό· ὁ ταπεινός νέος καί ἡ νέα πού μένουν ἀνεπηρέαστοι ἀπό τά πλάνα κηρύγματα τοῦ ὑλισμοῦ καί ἀδελέαστοι ἀπό τίς σειρῆνες τῆς πολλαπλῆς σύγχρονης ἀνηθικότητας· ὁ πολυφαμελίτης πού ὑπακούοντας στό θέλημα τοῦ Θεοῦ μοχθεῖ νά συνδυάσει τήν πολυτεκνία μέ τήν καλλιτεκνία· ὁ ἱεραπόστολος πού ἑκούσια ἐγκαταλείπει τήν ἄνεση καί ρίχνεται στήν περιπέτεια τοῦ Εὐαγγελίου, γιά νά φέρει τό μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως σέ χῶρες μακρινές· ὁ φτωχοσυνταξιοῦχος πού μέ αἱματηρές οἰκονομίες διαθέτει ἀπό τό ὑστέρημά του γιά νά συντρέξει στίς ἀνάγκες τοῦ πλησίον καί ὁ ἀσθενής πού ὑπομένει καρτερικά τούς πόνους δοξολογώντας τόν Θεό· ὁ ἀνώνυμος αἱμοδότης, πού ἀντιπροσφέρει αἷμα στόν Χριστό καί τόσοι ἄλλοι. Μάρτυρας εἶναι ὁ κάθε χριστιανός, πού πιστεύει στόν Χριστό καί ἐφαρμόζοντας τόν θεῖο λόγο μετανοεῖ γιά τά σφάλματά του, συγχωρεῖ, ἀγαπᾶ, ἀγωνίζεται. Ἔτσι βεβαιώνει τήν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου καί γίνεται ἕνα ζωντανό κάλεσμα γιά νά πλησιάσει τόν Χριστό κάθε καλοπροαίρετη ψυχή.
Ἀδελφέ μου, δέν ἀπουσιάζει ποτέ ὁ καιρός τοῦ μαρτυρίου. Εἶναι πάντα μπροστά στά μάτια μας. Ἀρκεῖ νά τά κρατᾶ ἀνοιχτά ἡ νηφαλιότητα, νά μή μᾶς ἐγκαταλείπει ἡ διάθεση ὑπακοῆς στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Τότε θά ἔχουμε καθημερινά τήν δυνατότητα νά ἀνταποκρινόμαστε στό χρέος μας, ἀπαντώντας ἔτσι στήν ὑπέρτατη ἀνάγκη τῆς ἐποχῆς μας: νά βλέπει τήν ἀξιόπιστη μαρτυρία, τούς συνεπεῖς χριστιανούς!
Ἐπάξια ἀνταπόκριση
Ἡ θεμελιακή γιορτή τῆς ἱστορίας, τά Χριστούγεννα, σημαδεύει τόν Δεκέμβριο, ἀλλά καί ὅλο τόν χρόνο, ὅπως σημάδεψε καί ὅλη τήν ἀνθρώπινη ἱστορία τήν ὁποία διχοτομεῖ σέ π.Χ. καί μ.Χ. «Ὁ Θεός ἐπί τῆς γῆς ὤφθη καί ἐν τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη», ὅπως τό προεῖπε ὁ Βαρούχ (3,38). Ὡστόσο τό χάρισμα τῆς ἐλευθερίας, δῶρο μοναδικό τοῦ Δημιουργοῦ στόν ἄνθρωπο, θά καθιστοῦσε ἄκαρπη τήν ἐμφάνιση τοῦ Θεοῦ στήν γῆ, ἄν οἱ ἄνθρωποι ἀρνοῦνταν τήν συναναστροφή μαζί του. Γι᾿ αὐτό ἡ μακρόθυμη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἀπό τά βάθη τῶν αἰώνων προετοίμαζε τήν συναναστροφή μέ τά λογικά πλάσματά του. Τήν πρωτοανακοίνωσε ὡς παρήγορη ὑπόσχεση πρός τόν πεσμένο πρωτόπλαστο, τήν ὥρα πού ἡ ἀνταρσία του τόν ἐξόριζε ἀπό τόν παράδεισο. Τήν ἐπανέλαβε πολλές φορές, σέ διάφορους καιρούς, μέ τό πολυποίκιλο κήρυγμα τῶν προφητῶν· ὅλη ἡ Παλαιά Διαθήκη ἀντηχεῖ χαρμόσυνα «ἔρχεται ὁ Μεσσίας, ἑτοιμασθεῖτε γιά τήν ὑποδοχή του!».
Αὐτό ἀκριβῶς τό μήνυμα διασαλπίζει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία μέ τήν εὐαγγελική περικοπή τῆς κλήσεως στό γαμήλιο δεῖπνο, πού διαβάζεται στά μέσα τοῦ Δεκεμβρίου. Προϊδεάζει καί προετοιμάζει τίς καρδιές γιά τήν μεγάλη συνάντηση μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν Σωτῆρα Θεό, πού γιά χάρη μας γίνεται «ὁ Ἐμμανουήλ», ὁ Θεός μαζί μας! 
Οἱ ἅγιοι τῆς πίστεώς μας ἀποτελοῦν τά ζωντανά ὑπομνήματα τῆς ἀνταπόκρισης στήν κλήση τοῦ Θεοῦ, τά πειστικά παραδείγματα καί πρότυπα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Εἶναι αὐτοί πού περπάτησαν πάνω στήν γῆ «ἀξίως τοῦ Θεοῦ», κατά τό θέλημα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπως ὑπαγορεύει τό ἅγιο Εὐαγγέλιο, καί ἀναδείχθηκαν ἀντάξιοι τῆς κλήσεως.
Προνόμιο μοναδικό καί τιμή ὕψιστη εἶναι τό ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός μέ τό ἅγιο Εὐαγγέλιό του μᾶς καλεῖ στήν ὑπέροχη πολιτεία του. Μᾶς καθιστᾶ κοινωνούς στό βασίλειο τῆς χάριτος κατά τήν παροῦσα ζωή, στήν Ἐκκλησία του, πού συνεχίζεται μέ τό βασίλειο τῆς δόξης κατά τήν μέλλουσα ζωή, στόν οὐρανό.
Ἀξιοποιώντας αὐτό τό μήνυμα καλούμαστε νά περπατήσουμε ἀντάξια πρός τήν κλήση τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἐσωτερικές διαθέσεις ἀλλά καί ἡ ἐξωτερική συμπεριφορά μας νά ἀνταποκρίνονται πρός τό προνόμιο πού μᾶς χάρισε ὁ Θεός. Νά ἀπηχοῦν τήν πίστη πού ὁμολογοῦμε. Ἔτσι θά ἀνταποκριθοῦμε ἐπάξια στήν τιμητική κλήση του καί θά καταστήσουμε γιά τόν ἑαυτό μας «βατήν τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν», στήν ὁποία μᾶς καλεῖ ὁ ἐνανθρωπήσας Κύριος. Αὐτή ἡ ἐπάξια ἀνταπόκριση ἄς εἶναι τό δῶρο πού θά τοῦ προσφέρουμε τά φετινά Χριστούγεννα. Γιά νά καταυγάσει τήν σκοτεινή ζωή μας τό φῶς τοῦ ἄστρου τῆς Βηθλεέμ. Ἀμήν!
Τό θετικό βῆμα
Στενά καί ξεχωριστά δεμένος ὁ Ὀκτώβριος μέ τήν σύγχρονη ἱστορία τῆς πατρίδος μας στρέφει τήν σκέψη μας στό ἔπος τοῦ '40. Ἔγραψαν τότε οἱ Ἕλληνες τήν πιό ἡρωϊκή σελίδα τῆς νεώτερης ἱστορίας τους ἐπιβεβαιώνοντας τήν ἐθνική τους ταυτότητα ὡς ἄξιοι ἀπόγονοι ἡρωικῶν προγόνων. Πραγματοποίησαν τό θαῦμα πού συγκλόνισε τόν κόσμο κι ἔκανε φίλους καί ἐχθρούς νά ὑποκλιθοῦν σεβαστικά μπρός στήν λεβεντιά καί γενναιότητα τῶν Ἑλλήνων, ὅλων τῶν Ἑλλήνων ἀνεξάρτητα ἀπό κοινωνική θέση, ἐπάγγελμα, μόρφωση, ἡλικία ἤ ὅποια ἄλλη ἰδιότητα. Διότι σ' ἐκείνη τήν μεγάλη ὥρα, ὁ κάθε πατριώτης, ἀπό τόν πρωθυπουργό μέχρι τόν ἀνώνυμο μεροκαματιάρη, συνειδητοποίησε τό μερίδιο τῆς εὐθύνης του γιά τήν λευτεριά τῆς πατρίδος κι ἐκπλήρωσε τό χρέος του.
Ὅσοι ψηλαφήσαμε ἐκεῖνο τό θαῦμα, ἀλλά καί οἱ νεώτεροι καί μάλιστα ἡ νέα γενιά ἀξίζει νά σταθοῦμε μέ προσοχή καί νά ἀντλήσουμε πολύτιμα μαθήματα ἀπό τήν ἱστορία τοῦ '40. Ἰδιαίτερα σήμερα, μέσα στά ἐξαιρετικά σοβαρά προβλήματα πού μᾶς κυκλώνουν καί ἀπειλοῦν νά καταρρακώσουν τήν ἐθνική ἀξιοπρέπεια καί τήν ἴδια τήν ὑπόστασή μας ὡς χώρας, εἶναι συμφέρον νά μιμηθοῦμε τόν πατριωτισμό καί τήν ὁμοψυχία τῆς γενιᾶς τοῦ '40. Καί ἐννοῶ τήν ὁμοψυχία ὄχι σέ ἐπίπεδο πολιτικό ἤ οἰκονομικό, γιά τά ὁποῖα συνήθως γίνεται λόγος χωρίς νά πείθει ἡ καθαρότητα τῶν προθέσεων. Ἐννοῶ τήν ὁμοψυχία σέ ἐπίπεδο πνευματικό, δηλαδή νά ἀνανήψουμε πνευματικά ὅλοι οἱ Ἕλληνες, ἄρχοντες καί λαός. Νά ξαναβροῦμε τήν πνευματική ἐλευθερία πού μᾶς στέρησε ἡ μοιραία καί ἄβουλη παράδοση στό σκοτάδι τῆς πλάνης, ὁ ἐγκλωβισμός στίς παγίδες τοῦ κακοῦ!
Ἀκούω ἤδη, φίλε ἀναγνώστη, τήν ἔνστασή σου: «Μά ποιά σχέση ἔχει ἡ ἐθνική μας κατάσταση μέ τά πνευματικά»; Μή βιάζεσαι νά χαμογελάσεις εἰρωνικά καί νά προσπεράσεις τήν σελίδα ἀδιάφορα. Σκέψου, σέ παρακαλῶ, ὑπάρχει τάχα σοβαρός ἄνθρωπος πού δέν ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ σύγχρονη ἑλληνική κοινωνία ἔχει ἐπικίνδυνα διαβρωθεῖ καί ἀλλοιωθεῖ ἠθικά καί πνευματικά; Νομίζω ὅτι κατά τίς τελευταῖες δεκαετίες οἱ Νεοέλληνες ἐλεύθεροι -δόξα τῷ Θεῷ- ἐθνικά, σάν νά μεθύσαμε ἀπό αὐτή τήν ἐλευθερία καί κραιπαλούσαμε ἀσύδοτα κι ἀσχημονούσαμε ἀσύστολα πληγώνοντας θανάσιμα μέ τά ἴδια μας τά χέρια τήν πνευματική μας ἐλευθερία καί στραγγαλίζοντας μαζοχιστικά τήν ἑλληνορθόδοξη παράδο- σή μας. ῎Ισως ἐπειδή χωρίς δικό μας κόπο βρεθήκαμε κάτοχοι πολύτιμης πνευματικῆς κληρονομιᾶς, ξυπαστήκαμε, περιφρονήσαμε καί παραφρονήσαμε. Τί ἄλλο νά σκεφθεῖ κανείς, ὅταν ἐδῶ καί χρόνια ἐκποιοῦμε ἀπερίσκεπτα τά πνευματικά τιμαλφῆ καί μέ τέτοια ἐπιπολαιότητα πετοῦμε ἀπό πάνω μας τῆς ἀρετῆς τό ντύμα, ὥστε κινδυνεύουμε νά μείνουμε γυμνοί καί ἔρημοι ἀπό τόν πνευματικό μας πλοῦτο; Παραδινόμαστε ἑκούσια στά πνευματικά δεσμά κι ἄν δέν ἀλλάξουμε τακτική, δέν θά ἔχει πολλή ζωή ἡ ἐθνική μας ἐλευθερία.
Ἀπορροφημένοι ἀπό τήν χαύνωση τοῦ εὐδαιμονισμοῦ κι ἄβουλοι μέσα στήν μέθη τοῦ καταναλωτισμοῦ ξεπουλοῦμε τίς ἀξίες, πλήν μιᾶς, τοῦ χρήματος. Γιά ἕνα πράγμα εἶναι πρόθυμοι νά ἀγωνισθοῦν οἱ περισσότεροι, μικροί καί μεγάλοι: γιά τήν διεκδίκηση τῶν δικαιωμάτων τους, γιά τήν ἀδιατάρακτη βολή καί τήν ἄνεσή τους. Οἱ ἄρχοντες, θεσμικοί φύλακες καί προστάτες -ὑποτίθεται- τῆς χώρας, ἔγιναν οἱ δολιοφθορεῖς της, συνεταῖροι κλεπτῶν καί κακοποιῶν (Ἠσ 1,23). Ἀφοῦ κατασπατάλησαν ἀσυλλόγιστα τό δημόσιο χρῆμα καί διασπάθισαν ἀσυνείδητα τά δανεικά, ἀδιάντροπα ὁμολογοῦν ὅτι «μαζί τά φάγαμε» καί ἀδίστακτα «παζαρεύουν» τόν ἱερό αὐτό τόπο, τόν ποτισμένο μέ ἱδρῶτα, δάκρυα καί αἵματα. Ἄ- πληστα προσπαθοῦν νά κρατήσουν ἀμείωτο τό δικό τους παχυλό εἰσόδημα, τήν ὥρα πού χαρατσώνουν σκληρά τόν λαό μέ τίς ἄμετρες φορολογίες καί τίς αἱματηρές περικοπές. Καί ὁ λαός, μαθημένος ἐδῶ καί χρόνια στήν καλοπέραση, τρέμει στήν ἰδέα τῆς φτώχειας καί μέ δικαιολογημένη ἀγανάκτηση καταφέρεται ἐναντίον ὅλων.
Μέσα σ' αὐτό τό γενικό κλῖμα, φυσικό εἶναι οἱ ἔννοιες τῆς γενναιότητος, τῆς ἀλληλεγγύης, τῆς ὑπέρβα- σης τοῦ προσωπικοῦ συμφέροντος, νά παραμένουν ἄγνωστες καί μᾶλλον ἀνεπιθύμητες στούς πολλούς. Ποῦ νά μείνει περιθώριο καί χῶρος στά ἐνδιαφέροντά μας καί γι' αὐτή τήν ἔρμη τήν πατρίδα, γιά τά συμφέροντα καί τήν δόξα της ἤ ἔστω τήν στοιχειώδη ἀξιοπρέπειά της; «Ἀγρίεψε τό γένος μας», θά ἔλεγε καί πάλι ὁ Πατροκοσμᾶς. Ἐκεῖνος συνειδητοποιώντας τήν πνευματική ὑποδούλωση πού συνόδευε τήν ἐθνική σκλαβιά τῶν τουρκοκρατούμενων Ἑλλήνων μόχθησε γιά νά ξυπνήσει τίς κοιμισμένες συνειδήσεις τους. Τό πρόγραμμά του ἦταν νά ἀναστηθοῦν πνευματικά οἱ Ἕλληνες, γιά νά κερδίσουν ἔπειτα καί τήν ἐθνική ἐλευθερία τους. Διότι εἶναι γεγονός ὅτι ἡ πνευματική ἐλευθερία ἀποτελεῖ ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά τήν ἀπόκτηση καί τήν διατήρηση τῆς ἐθνικῆς ἐλευθερίας.
Σ' αὐτή τήν πνευματική ἐλευθερία τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ μᾶς καλεῖ ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, ἡ χορηγός καί ἀγωγός τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, ἡ χειραγωγός στήν βασιλεία τοῦ ἐλευθερωτῆ καί σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Κι εἶναι ἀκριβῶς ὁ μήνας αὐτός, ὁ Ὀκτώβριος, ὅπου μέ τήν παραβολή τοῦ καλοῦ σποριᾶ ἀνανεώνει ἡ Ἐκκλησία τήν κατηχητική της διακονία. Καλεῖ τά παιδιά της νά ξεδιψάσουν τήν πνευματική τους δίψα στά νάματα τοῦ θείου λόγου. Νά μαθητεύσουν στό φῶς τῆς ἀποκαλυμμένης ἀλήθειας, στήν «ἅπαξ παραδοθεῖσαν τοῖς ἁγίοις πίστιν» (Ἰδ 3), νά ἀσκοῦνται στήν ἐφαρμογή τῆς «ἁγίας ἐντολῆς» (Β΄Πέ 2, 21), ὥστε νά παραμένουν σταθερά καί ἀσάλευτα στήν «παροῦσαν ἀλήθειαν» (Β΄Πέ 1,12) καί μέ ἐπίγνωση νά προσέρχονται στόν ἁγιασμό τῶν ἱερῶν μυστηρίων της. Μικροί καί μεγάλοι, μαθητές καί φοιτητές καί ἐργαζόμενοι, μάχιμοι καί συνταξιοῦχοι, φτωχοί καί πλούσιοι, ὅλοι καλούμαστε νά δεχθοῦμε ὡς γῆ ἀγαθή τήν πνευματική σπορά τῆς Ἐκκλησίας. Νά πλαισιώσουμε τό ἔργο πού μέ πιστότητα καί φόβο Θεοῦ ἐπιτελοῦν οἱ ἐνορίες καί οἱ ἱεραποστολικές ἀδελφότητες στίς περισσότερες Μητροπόλεις τῆς χώρας μας. Τί εὐλογία νά ἀνταποκριθοῦμε ὅλοι ὁμόψυχα, νά προσεγγίσουμε καί νά ἀξιοποιήσουμε τήν σωτήρια χάρη πού ὁ Χριστός μᾶς χαρίζει! Εἶναι ἕνα θετικό βῆμα γιά τήν ἀνάνηψη τῶν συνειδήσεων καί τήν ἀνόρθωση τοῦ τόπου μας.
Ἡ ἀδιαφορία καί ἄρνηση στό προσκλητήριο τῆς Ἐκκλησίας θά ἔχει συνέπειες ὀλέθριες, μέ ἀντίκτυπο μάλιστα στήν αἰωνιότητα. Ἄν χαθεῖ ὁ ἥλιος, ἄν λείψει τό ὀξυγόνο, ἄν ἡ οἰκολογική καταστροφή, πού τόσο ἀπασχολεῖ τούς οἰκολόγους, μᾶς ὁδηγήσει σέ ἀδιέξοδα, ἄν σφίξει ἀκόμη περισσότερο ὁ βραχνάς τοῦ μνημονίου, ἄν ἀπάνθρωπα μᾶς ἀντιμετωπίζουν οἱ δανειστές μας καί μᾶς προδίδουν οἱ πολιτικοί μας, ἄν ἡ διαγραφόμενη στόν ὁρίζοντα οἰκονομική κατάρρευση μᾶς καταβαραθρώσει, εἶναι σίγουρα κακά καί συμφορές ὅλα αὐτά, ἀλλά προσωρινά εἶναι, δέν ἔχουν ἰσχύ αἰώνια. Ἡ αἰώνια καταστροφή, ἐκείνη πού συνδέεται μέ τόν αἰώνιο ὄλεθρο, εἶναι νά χάσουμε «τό πακέτο» τῆς θείας χάριτος, νά ἀδιαφορήσουμε καί νά μήν ἀνταποκριθοῦμε στό κάλεσμα τοῦ Θεοῦ, πού μᾶς βγάζει ἀπό τόν πνευματικό λήθαργο. Ἄς ἀρχί-σουμε ἀπό σήμερα, ἀπό αὐτή τήν στιγμή, χωρίς καμία καθυστέρηση, χωρίς ἀναβολή. «Ἰδού νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος, ἰδού νῦν ἡμέρα σωτηρίας» (Β΄ Κο 6,2)!
Οἱ τρεῖς ἀναστάσεις
Τό μεγαλύτερο γεγονός στήν πανανθρώπινη ἱστορία εἶναι ἀσφαλῶς ἡ Ἀνάσταση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὅσοι δέν τό παραδέχονται προσπαθοῦν μέ διάφορα ἐπιχειρήματα νά τό ἀνατρέψουν, μά δέν τό κατορθώνουν. Ἡ ἀνάσταση δέν εἶναι οὔτε θεωρία οὔτε ἰδέα οὔτε σύστημα οὔτε φιλοσοφία οὔτε ἐπιχείρημα, ἀλλά γεγονός. Τά γεγονότα δέν ἀνατρέπονται ὅσο καί ἄν τό θέλουμε, ὅσο καί ἄν μᾶς ἐνοχλοῦν. Τά ἐπιχειρήματα τῶν ἀρνητῶν παλαιοτέρων καί νεωτέρων ἀνατρέπονται ἀπό τούς ἴδιους καί μένει μόνο ἕνα ἐπιχείρημα, καί τό ἐπιχείρημα αὐτό εἶναι: Δέν ἀναστήθηκε ὁ Χριστός, γιατί αὐτό εἶναι θαῦμα, εἶναι ὑπερφυσικό, εἶναι ἀδύνατο να γίνει. Δηλαδή «οὐ μέ πείσεις κἄν μέ πείσεις». Ἄρα, ἡ ἀπιστία εἶναι προκατειλημμένη, εἶναι φανατισμένη καί δογματίζει. Ἐκ τῶν προτέρων ἀπορρίπτει τό θαῦμα καί μέ φανατισμό δέν παραδέχεται ἄλλη διάσταση ζωῆς. Τό ἴδιο θά ἔλεγε καί ὁ κάθε ἄπειρος καί ἀδαής γιά τό σπόρο πού μπαίνει στό χῶμα καί σαπίζει ἄν τοῦ ἔλεγαν ὅτι θά ἀναστηθεῖ. Ποιός θά πίστευε, ἄν δέν ἤξερε τό μυστικό, ὅτι μπορεῖ νά βγεῖ ἀπό τό νεκρό αὐγό, ἀπό τή ρευστή ὕλη, ἕνα πουλάκι πού θά πετάει καί θά κελαηδάει. Ἡ ἀδυναμία τοῦ ἀνθρωπίνου λογικοῦ δέν ἔχει δικαίωμα καί οὔτε μπορεῖ νά ἀποκλείσει τή δυνατότητα τῆς ἀναστάσεως. «Ἠγέρθη ὁ Κύριος ὄντως». Ὁ Χριστός πράγματι ἀναστήθηκε καί τό βεβαιώνουν αὐτό μάρτυρες αὐτόπται καί αὐτήκοοι. Μάρτυρες ἀξιόπιστοι.
Νά, γιατί θέλουμε δέν θέλουμε, πιστεύουμε δέν πιστεύουμε, μᾶς συμφέρει δέν μᾶς συμφέρει, ὁ Χριστός ἀναστήθηκε.
Καί τό γεγονός αὐτό ἐπισκιάζει ὅλα τά γεγονότα τῆς πανανθρώπινης ἱστορίας. Ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τό περιεχόμενο τοῦ εὐαγγελίου, τά θεμέλια τῆς Ἐκκλησίας, τό ἀντικείμενο τῆς πίστεως, τόν ἄξονα τῆς ἐλπίδος, τήν πηγή τῆς ἀγάπης, τό ἀποκορύφωμα τῆς θείας Ἀποκαλύψεως, τό φωταγωγό τῆς αἰωνιότητος, τή λύση τοῦ μυστηρίου τῆς ζωῆς καί τοῦ θανάτου, τήν ἐγγύηση καί προκαταβολή τῆς δικῆς μας ἀναστάσεως.
Καί ἡμεῖς ἀνέστημεν.
Ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ πρώτη ἀνάσταση. Ἡ δεύτερη ἀνάσταση, ἀποτέλεσμα τῆς πρώτης, εἶναι ἡ δική μας ἠθική ἤ πνευματική ἀνάσταση πού συμβαίνει στόν κόσμο αὐτό. Ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Κύριός μας, μιλάει γιά τήν ἀνάσταση αὐτή. Ἀκοῦστε παρακαλῶ τά λόγια του· «Ἀμήν ἀμήν λέγω ὑμῖν ὅτι ὁ τόν λόγον μου ἀκούων καί πιστεύων τῷ πέμψαντί με ἔχει ζωήν αἰώνιον, καί εἰς κρίσιν οὐκ ἔρχεται, ἀλλά μεταβέβηκεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τήν ζωήν. Ἀμήν ἀμήν λέγω ὑμῖν ὅτι ἔρχεται ὥρα, καί νῦν ἐστιν, ὅτε οἱ νεκροί ἀκούσονται τῆς φωνῆς τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, καί οἱ ἀκούσαντες ζήσονται» (Ἰω 5,24-25). Μέ δύναμη καί σαφήνεια ὁ Κύριος τονίζει ὅτι ὅποιος ἀκούει τά λόγια του καί ὑπακούει στό θέλημά του καί πιστεύει στό Θεό, αὐτός ἀνασταίνεται, μεταβαίνει ἀπό τό θάνατο στή ζωή, ἔχει ἀπό δῶ κιόλας ζωή αἰώνια. Ὁ Κύριος μᾶς βεβαιώνει ὅτι ἦλθε ἡ ὥρα τῆς ἀναστάσεως «νῦν ἐστιν», τώρα στό παρόν, σ’ αὐτή τή ζωή. Ὅσοι εἶναι νεκροί ἀπό τήν ἁμαρτία –καί ποιός δέν εἶναι-, ὅλοι ὅσοι πληγώθηκαν ἀπό τήν παράβαση καί θανατώθηκαν ἀπό τά πάθη, ὅσοι κατοικοῦν μέσα στά μνήματα τῶν ἐπιθυμιῶν καί σαπίζουν καί ἀποσυντίθενται μέσα στόν σκοτεινό τάφο, ὅλοι αὐτοί ἀνασταίνονται μέ τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἀναστάς Κύριος νίκησε τόν Σατανᾶ, θανάτωσε τό θάνατο καί χαρίζει ζωή πνευματική, ζωή αἰώνια, ζωή ἀληθινή σέ ὅλους ἐκείνους πού πιστεύουν καί μετανοοῦν καί γίνονται ζωντανά μέλη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ.
Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν.
Νά, ἡ ἀνάσταση καί ἡ ζωή πού μᾶς χαρίζει ὁ Χριστός σ’ αὐτόν τόν κόσμο. Ἀμφιβάλλετε γιά τήν ἀνάσταση αὐτή; Ἑκατομμύρια ἄνθρωποι στήν ἱστορία, χιλιάδες ἄνθρωποι γύρω σας τό ὁμολογοῦν καί τό βεβαιώνουν.Ἦταν νεκροί ἠθικά καί πνευματικά καί τούς ἀνέστησε ὁ Χριστός μέ τό κήρυγμά του, στό ὁποῖο πίστεψαν καί μετανόησαν. Ὅλοι αὐτοί πιστεύουν καί ὁμολογοῦν ὅτι ὁ Χριστός ἀναστήθηκε καί περιμένουν τήν Τρίτη ἀνάσταση. Κάθε τόσο τό διακηρύττουν· «προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν».
Νά, ποιά εἶναι ἡ τρίτη ἀνάσταση. Ἡ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν σωμάτων ἀπό τούς τάφους, ἀπό τό θάνατο ὅπου καί ἄν εἶναι θαμμένα ἤ ἐξαφανισμένα τά σώματα.
Ὁ Κύριος ἀμέσως μετά τήν πνευματική ἀνάσταση, μιλάει γιά τήν ἀνάσταση τῶν σωμάτων· «Μή θαυμάζετε τοῦτο· ὅτι ἔρχεται ὥρα ἐν ᾗ πάντες οἱ ἐν τοῖς μνημείοις ἀκούσονται τῆς φωνῆς αὐτοῦ, καί ἐκπορεύσονται οἱ τά ἀγαθά ποιήσαντες εἰς ἀνάστασιν ζωῆς, οἱ δέ τά φαῦλα πράξαντες εἰς ἀνάστασιν κρίσεως» (Ἰω 5,28-29). Γιά ἀνάσταση σωμάτων μιλάει ὁ Κύριος, ὄχι γιά ἀνάσταση ψυχῶν. Οἱ ψυχές εἶναι ἀθάνατες. Θάνατος ψυχῆς εἶναι ὁ χωρισμός τῆς ψυχῆς ἀπό τό Θεό, ὅπως θάνατος τοῦ σώματος εἶναι ὁ χωρισμός τοῦ σώματος ἀπό τήν ψυχή. Μέ τήν ἠθική ἤ πνευματική ἀνάσταση ὁ Χριστός ἀνασταίνει τίς ψυχές μας, δηλαδή ἑνώνει τίς ψυχές μας μέ τό Θεό, τίς χαριτώνει μέ τό ἅγιο Πνεῦμα· μέ τήν σωματική ἀνάσταση θά ἑνώσει καί πάλι τά σώματα μέ τίς ψυχές. Τά σώματα θά εἶναι μέν τά ἴδια ἀλλά πολύ διαφορετικά· θά εἶναι ἄφθαρτα, ἀθάνατα, χωρίς πάθη καί ἀδυναμίες, θά εἶναι σάν τό σῶμα πού πῆρε ὁ Χριστός μετά τήν ἀνάσταση.
Ὅσο κι ἄν φαίνεται δύσκολο καί καταπληκτικό, εἶναι βέβαιο ὅτι θά ἀναστηθοῦμε μιά μέρα. Τό ἀποδεικνύει ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, τό μεγάλο αὐτό πείραμα, τό βεβαιώνει ἡ πνευματική ἀνάσταση ἐκείνων πού πίστεψαν καί μετανόησαν. Ὁ παντοδύναμος Θεός, πού ἔκανε τά πάντα ἀπό τό μηδέν, ἔχει τή δύναμη ν’ ἀναστήσει τά σώματα ἄφθαρτα καί ἀθάνατα ἀπό τό θάνατο καί τή φθορά. Ἔστω κι ἄν σάπισαν, ἔστω κι ἄν πνίγηκαν στή θάλασσα ἤ κάηκαν ἠ ἄν ἐξαφανίστηκαν μέ βομβαρδισμό, ὁ Θεός θά ἀναστήσει τούς νεκρούς. Ὁ Ἰωάννης γράφει στήν Ἀποκάλυψη· «Καί ἔδωκεν ἡ θάλασσα τούς νεκρούς τούς ἐν αὐτῇ, καί ὁ θάνατος καί ὁ ᾅδης ἔδωκαν τούς νεκρούς τούς ἐν αὐτοῖς, καί ἐκρίθησαν ἕκαστος κατά τά ἔργα αὐτῶν» (Ἀπ 20,13).
Ἀδελφοί μου, θέλετε ἀποδείξεις γιά τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καί ἐπιβεβαίωση γιά τήν μελλοντική ἀνάσταση τῶν σωμάτων; Τίς ἔχετε. «Ἔρχου καί ἴδε». «Γεύσασθε καί ἴδετε». Δοκιμάστε καί θά βεβαιωθεῖτε. Δοκιμάστε. Ἡ δοκιμή εἶναι μία, ἁπλή, χειροπιαστή. Ἡ πίστη καί ἡ μετάνοια. Τότε θά διαπιστώσετε τήν ἀλλαγή τοῦ ἑαυτοῦ σας, θά ζήσετε τήν ἀνάστασή σας καί θά εἶστε βέβαιοι γιά τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, πεπεισμένοι ὅτι μιά μέρα θ’ ἀναστηθεῖτε ἀπό τά μνήματα. «Χριστός ἀνέστη», κηρύττει τό Εὐαγγέλιο. «Ἀληθῶς ἀνέστη», βεβαιώνει ἡ δική μας ἀνάσταση. Καί μέ τίς δύο ἀναστάσεις περιμένουμε τήν τρίτη· «Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν».
Θά νικήσουμε!
Μ ᾿ αὐτή τήν ἐμπειρία ὁ Ἰωάννης -πού στό Εὐαγγέλιό του θά καταγράψει τή μαρτυρία τοῦ Προδρόμου ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι «ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου» (Ἰω 1,29)- τόν βλέπει στήν Ἀποκάλυψη μέ τή συμβολική μορφή τοῦ ἀρνίου, πού εἶναι «ἑστηκός ὡς ἐσφαγμένον» (5,6). Κι εἶναι ἀκριβῶς αὐτή ἡ εἰκόνα τό σύμβολο τοῦ τελικοῦ θριάμβου τῆς Ἐκκλησίας κατά τήν ἡρωική προέλασή της στήν κονίστρα τῆς ἱστορίας καί ἡ ἐγγύηση γιά τή νίκη τοῦ κάθε χριστιανοῦ. Ὑπάρχει πλάσμα πιό ἀδύναμο ἀπό ἕνα ἀρνάκι; Δέν ἔχει κέρατα δυνατά οὔτε δόντια κοφτερά ἤ νύχια ἤ, ἔστω, φτερά κι ἔτσι ἀδυνατεῖ ὄχι μόνο νά βλάψει ἀλλά καί νά ἀμυνθεῖ ἀπό τίς ἐπιβουλές τῶν ἐχθρῶν. Ἐπιβάλλεται ὅμως μέ τήν ἀθωότητα, μέ τήν ὑπομονή καί τήν ταπεινοσύνη του. Ἐπιπλέον αὐτό τό ἀρνάκι εἶναι καί σφαγμένο, ἄψυχο, νεκρό. Αὐθόρμητα ἡ σκέψη ἀνατρέχει στόν «ἄφωνον ἀμνόν» τοῦ Ἠσαΐα (53,7), πού θά θυσιασθεῖ χωρίς νά φέρει τήν παραμικρή ἀντίρρηση. Κι ὅμως -παράδοξο!- τό σφαγμένο ἀρνάκι εἶναι «ἑστηκός». Στέκει ὁλόρθο, ζωντανό καί δυνατό. Εἶναι τό ἴδιο πού σέ ἄλλο σημεῖο τῆς Ἀποκαλύψεως τό βλέπει ὁ Ἰωάννης ὡς λιοντάρι δυνατό, πανίσχυρο.
Τό παράδοξο σύμβολο τοῦ ἐσφαγμένου καί ἑστηκότος ἀρνίου κηρύττει τή μεγάλη ἀλήθεια, τήν ὁποία ἀπεικονίζει ἡ Ἐκκλησία στίς δύο ὄψεις τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου της: τό σταυρό καί τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Μέ τό αἷμα τῆς σταυρικῆς του θυσίας τό «ἐσφαγμένον ἀρνίον» Ἰησοῦς Χριστός λούζει καί καθαρίζει τούς δικούς του ἀπό τή βρωμιά τῆς ἁμαρτίας. Τούς λυτρώνει καί τούς συμφιλιώνει μέ τόν Θεό. Τούς ἀποκαθιστᾶ καί τούς καθιστᾶ λαό τοῦ Θεοῦ, παιδιά του, «ἱερεῖς καί βασιλεῖς τῷ Θεῷ» (πρβλ. Ἀπ 5,10), ἀπρόσβλητους ἀπό τήν κακία καί τίς ποικίλες ἐπιβουλές τοῦ πονηροῦ.
Πράγματι, ἀπό τά πρῶτα χρόνια, «ἐνῶ οἱ στρατιῶτες πρότειναν τά ὅπλα τους, ἐνῶ οἱ ὄχλοι μαίνονταν σάν ἀγριεμένη φωτιά, ἐνῶ ἡ κακή συνήθεια ἀντιπαρατασσόταν, ἐνῶ ρήτορες, σοφιστές, πλούσιοι, ἰδιῶτες, ἄρχοντες ξεσηκώνονταν ἐναντίον τῶν χριστιανῶν, ὅλο καί περισσότεροι ἔρχονταν στήν Ἐκκλησία», σημειώνει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος τόν 5ο αἰώνα. Ἀλλά ἡ ἴδια θαυμαστή ἱστορία συνεχίζεται μέχρι σήμερα καί θά συνεχίζεται μέχρι τή συντέλεια. Οἱ βολές, οἱ διαβολές καί προσβολές τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων κατά τῆς Ἐκκλησίας ἀνά τούς αἰῶνες, ὅσο ἰσχυρές καί πολύμορφες κι ἄν παρουσιάζονται, ἀποτυγχάνουν. Διότι προσκρούουν στό «ἐσφαγμένο» καί «ἑστηκός ἀρνίον», τόν Ἰησοῦ. Αὐτός εἶναι ἡ ἀδιάψευστη ἐγγύηση ὅτι θά νικήσουμε. Ἀρκεῖ νά εἴμαστε πραγματικά δικοί του.
Ἔχουμε ἐλπίδα!
Τό μεγάλο καί βασανιστικό πρόβλημα τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὅτι ἔχασε τήν ἐλπίδα, αὐτή τή μοναδική πνοή καί δύναμη τῆς ζωῆς. Κι εἶναι αὐτή ἡ ἔλλειψη πού τόν κατάντησε ἀνερμάτιστο, θλιβερό ζητιάνο τῆς χαρᾶς καί τόν ὁδήγησε στήν ἀπελπιστικά εἰλικρινῆ ἀγγελία-ὁμολογία του: «Ζητεῖται ἐλπίς».
Οἱ τελειότατες μηχανές, βλέπετε, ὑπερπαράγουν ἀγαθά ἀπίθανα -ἀκόμη καί μεταλλαγμένα-, ἀλλά δέν κατασκευάζουν ἐλπίδα. Οἱ ἐπακριβῶς προγραμματισμένοι ὑπολογιστές προκαθορίζουν μέ λεπτομέρεια πολλά, δυστυχῶς καταστροφικά πολλές φορές, μά ἀντί νά ἀναρριπίσουν τήν ἐλπίδα, τή σκοτώνουν. Τό μάρκετιγκ προωθεῖ τήν ἀγορά, προάγει τίς διαπροσωπικές σχέσεις καί πολλαπλασιάζει ἀφάνταστα τήν ἐπικοινωνία: οἱ ἀποστάσεις ἐκμηδενίζονται, ἡ συγκοινωνία ὑπερτελειοποιεῖται, τό «κινητό» δίνει καί παίρνει. Πόσο ὅμως συντελοῦν ὅλα αὐτά στήν κοινωνία, στήν ἐσωτερική ἐπαφή τῶν ψυχῶν; Δυστυχῶς, μόνο ἀρνητικά, καταλυτικά ἐπιτεύγματα διαπιστώνουμε στόν τομέα αὐτό. Ἀκόμη καί στή σελήνη περπάτησε ὁ κάτοικος τῆς γῆς, ἀλλά οὔτε κι ἐκεῖ -φεῦ- δέν βρῆκε τό ἄνθος τῆς ἐλπίδας.
Καί πῶς νά τό βρεῖ, ἀφοῦ τό ψάχνει σέ λάθος δρόμο; Ὁ ἀπελπισμένος σημερινός ἄνθρωπος μοιάζει μ᾿ ἐκεῖνον τόν ταλαίπωρο, πού ἔζησε καί πέθανε μέσα στή φτώχεια καί τή μιζέρια, ἐνῶ μετά τό θάνατό του ἡ μπουλντόζα σκάβοντας στά θεμέλια τοῦ ἐρειπωμένου καλυβιοῦ του ἀνακάλυψε ἀμύθητο θησαυρό. Ζοῦσε στήν ἀνέχεια, διότι ἀγνοοῦσε τό θησαυρό του. Αὐτός εἶναι ὁ ἄνθρωπος! Δέν ὑποψιάζεται κἄν τήν παρουσία τοῦ θησαυροῦ τῆς ἐλπίδας καί φυτοζωεῖ αὐτός πού πλάσθηκε γιά νά ἔχει ζωή περίσσια.Ἀγνοεῖ ἤ ἀρνεῖται νά δεχθεῖ ὅτι αὐτό πού ζητᾶ εἶναι ἀποκλειστική προσφορά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, «τῆς ἐλπίδος ἡμῶν» (Α΄Τι 1,1).
Ναί, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Θεός πού ἔγινε ἄνθρωπος, ἔπαθε, πέθανε καί ἀναστήθηκε γιά τή δική μας σωτηρία. Γιά νά ᾿χουμε ἐμεῖς ζωή, χαρά κι ἐλπίδα. Αὐτός ὁ πανταχοῦ παρών ἦταν ἀπών ἀπό τόν τάφο ἐκεῖνο τό μυρωμένο πρωινό τοῦ Σαββάτου καί ἡ ἀπουσία τοῦ νεκροῦ σώματός του ὑπογραμμίζει τή ζωντανή παρουσία του στήν ἱστορία τοῦ κόσμου. Συνέτριψε τό θάνατο, αὐτό τό φαρμακερό σαράκι τῆς ζωῆς, τό δολοφόνο τῆς χαρᾶς, τήν αἰτία τῆς ἀπελπισίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καί ἐγκαινίασε μίας ἄλλης βιοτῆς, «τῆς αἰωνίου τήν ἀπαρχήν». Εἶναι ἡ Ἐκκλησία, ὅπου ἀντηχεῖ ἡ διαβεβαίωση τοῦ ἀναστημένου Χριστοῦ πρός τούς μαθητές του: «ἰδού ἐγώ μεθ᾿ὑμῶν εἰμι πάσας τάς ἡμέρας» (Μθ 28,20). Αὐτή ἡ συνεχής παρουσία τοῦ ἀναστημένου Χριστοῦ εἶναι «ἡ ἄγκυρα ἐλπίδος, ἡ ἀσφαλής καί βεβαία» (πρβλ. Ἑβ 6,18-19) γιά τούς πιστούς κάθε ἐποχῆς μέχρι τή συντέλεια τοῦ αἰώνα.
Στήν κοινωνία μας, πού χωρίς τόν Χριστό σείεται ἀπό τήν ἀνασφάλεια καί μαραζώνει μέσα στίς ἀλλεπάλληλες ἀπογοητεύσεις, κράτα, ἀδελφέ μου, τόν πολύτιμο θησαυρό σου, τήν πίστη στόν ἀναστημένο Χριστό. Καί σκόρπα γύρω σου τό μεγάλο μήνυμα, τῆς χαρᾶς καί τῆς ἐλπίδας σου τήν αἰτία: Χριστός ἀνέστη!
Δέν θέλουμε Ἀνάσταση
Ἀκούγεται σκληρή καί κινεῖ ἴσως τήν δυσπιστία τοῦ ἀνυποψίαστου ἀναγνώστη ἡ διαπίστωση ὅτι δέν θέλουμε τήν Ἀνάσταση. Ποιός τυφλός δέν θέλει τά μάτια του, ποιός ἄρρωστος δέν ἀποζητᾶ τήν γιατρειά του; Κι εἶναι ἀκριβῶς ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ μάτια στό σκοτάδι τῆς κακῆς μας τύφλας, ὑγεία στήν βασανιστική ἀρρώστια τῆς θνητότητός μας, ἡ σωτήρια διέξοδος ἀπό τό ἀδιέξοδο τοῦ παρόντος κόσμου στόν ἄπειρο καί ἅγιο κόσμο τῆς αἰωνιότητος, τό πέρασμά μας ἀπό τήν φθορά στήν ἀφθαρσία. Εἶναι γεγονός ἀτράνταχτο ἡ Ἀνάσταση. Δέν στηρίζεται στήν πίστη μας, ἀλλά αὐτή θεμελιώνει καί στηρίζει τήν πίστη. Πρίν δύο χιλιάδες χρόνια τό θεανδρικό πρόσωπο τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ συγκρούσθηκε μέ τόν θάνατο καί φάνηκε νά ὑποτάσσεται στήν μοῖρα τοῦ θνητοῦ Ἀδάμ· «ἀπέθανε καί ἐτάφη». Ἐπειδή ὅμως δέν ἦταν ἕνας κοινός ἄνθρωπος ὁ Ἰησοῦς Χριστός, δέν παρέμεινε στό μνῆμα, ἀλλά «ἀνέστη καί ὤφθη». Νίκησε τόν θάνατο καί ἀναστήθηκε, στάθηκε πάλι ὄρθιος καί ζωντανός -τόν εἶδαν καί τόν ἀναγνώρισαν πολλοί- λυτρώνοντας τό ἀνθρώπινο γένος ἀπό τήν κυριαρχία καί τόν φόβο τοῦ θανάτου.
Ὡστόσο, οἱ ἄνθρωποι δέν θέλουν τήν Ἀνάσταση! Δέν χρειάζεται μεγάλη ἔρευνα οὔτε ἀπαιτεῖται ἰδιαίτερη μελέτη γιά νά καταλάβει κανείς ὅτι ἡ σημερινή κοινωνία, ἀκόμη καί ἡ λεγόμενη «χριστιανική», δέν εἶναι καθόλου δεκτική τῆς ἀναστάσεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ρίξτε μιά ματιά γύρω σας καί θά διαπιστώσετε ὅτι πολλοί εἶναι οἱ θιασῶτες τοῦ ἐπικουρείου ὑλισμοῦ, πού δόγμα του ἔχει τό «φάγωμεν, πίωμεν, αὔριον γάρ ἀποθνήσκομεν». Τίποτε δέν μποροῦν νά δοῦν πέρα ἀπό τήν ταφόπλακα, διότι ἔχουν αὐτοεγκλωβισθεῖ στά ἐνδογήινα. Γι᾽ αὐτό μικροί καί μεγάλοι πανικοβλήθηκαν ἐν ὄψει τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως. Ἡ ἀπώλεια ἤ ἔστω ὁ περιορισμός τῆς ἀνέσεως καί εὐμάρειας πού ἀπολάμβαναν, τούς φαίνονται ἀνυπόφορα, ἀβάσταχτη ἡ μή ἱκανοποίηση τῶν αἰσθήσεων καί τῶν ἐπιθυμιῶν, ἡ στέρηση τῶν ἀπολαύσεων.
Οὕτως ἤ ἄλλως ἡ Ἀνάσταση, γεγονός ἔξω ἀπό τά ἀνθρώπινα δεδομένα, ἐξ ἀρχῆς δέχθηκε τήν πολεμική τῶν ἀνθρώπων. Κι εἶναι, πράγματι, ἀσύλληπτο καί προκλητικό γιά τήν σκέψη μας τό γεγονός ὅτι οἱ πρῶτοι καί σφοδρότεροι ἀμφισβητίες τῆς Ἀναστάσεως ὑπῆρξαν ἀκριβῶς ἐκεῖνοι πού θά περιμέναμε νά τήν ἐνστερνισθοῦν ἄνευ ὅρων, οἱ ἴδιοι οἱ μαθητές τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ! Ὅσα εἶδαν καί ἔζησαν κοντά στόν Ἰησοῦ τούς εἶχαν πείσει ὅτι αὐτός εἶναι ὁ Μεσσίας, τόν ὁποῖο ὅμως περιόρισαν στήν ἐνδοκοσμική ὀπτική τους. Δέν ἤθελαν τόν Μεσσία γιά τόν ὁποῖο μίλησαν οἱ προφῆτες, δέν ἐννοοῦσαν νά τόν δεχθοῦν ἔτσι ὅπως ὁ ἴδιος παρουσιάθηκε ταπεινός καί πρᾶος. Στήν δική τους νοοτροπία ὁ Μεσσίας θά ἔπρεπε νά εἶναι ὁ κυρίαρχος κατακτητής, ὁ παντοδύναμος βασιλιάς, ὁ ἀήττητος κοσμοκράτορας. Τόν καμάρωσαν καί τόν ἐπευφήμησαν ὅταν χόρτασε τά πλήθη, ὅταν ἀνέστησε τόν νεκρό Λάζαρο. Ποῦ νά δεχθοῦν ὅτι θά πεθάνει, θά μπεῖ στό μνῆμα ὁ Μεσσίας! Ὅταν, λοιπόν, τόν εἶδαν καρφωμένο στόν σταυρό κι ἔπειτα νεκρό στό μνῆμα, διασκορπίσθηκαν ἀπογοητευμένοι. Μόνο οἱ ἐχθροί τοῦ Ἰησοῦ ἄρχισαν νά ἀνησυχοῦν μήπως καί ἀνα- στηθεῖ, ὅπως τό προεῖπε, καί σπεύδουν νά ἀσφαλίσουν τόν τάφο καί βάζουν φρουρούς νά τόν φυλάγουν· ἀπό ποιούς; ἀπό τούς τρομαγμένους καί ἀπελπισμένους μαθητές πού ἀπερίφραστα ὁμολογοῦν ὅτι «ἠλπίζομεν ὅτι αὐτός ἐστιν ὁ μέλλων λυτροῦσθαι τόν Ἰσραήλ» (Λκ 24,21). «Ἠλπίζομεν» κάποτε. Τώρα ὅμως οἱ ἐλπίδες διαψεύσθηκαν, ἔσβησαν.
Κι ὅμως, ὁ Ἰησοῦς ἔσπασε «τά κλεῖθρα τοῦ ᾅδου» καί ἀναστήθηκε. Αὐτός πού δίδαξε τήν ἀλήθεια ἡ ὁποία ἁγιάζει καί ἐλευθερώνει, πού μέ τά σημεῖα, τίς θεραπεῖες καί νεκραναστάσεις πού ἔκανε ἀποκάλυψε τήν θεϊκή του αὐθεντία, τήν ἐπικυρώνει τώρα μέ τό σημεῖο τῶν σημείων, τήν Ἀνάστασή του. Βεβαιωμένοι γι᾽ αὐτήν ἀπό τίς ἀλλεπάλληλες ἐμφανίσεις του οἱ μέχρι τότε δειλοί μαθητές, γίνονται ἀπόστολοι καί «ὡς λέοντες πῦρ πνέοντες» καταθέτουν στόν κόσμο τήν ἀξιόπιστη μαρτυρία τους ὅτι «Χριστός ἀνέστη». Ἔτσι, ἀπό τό κενό μνῆμα τοῦ ἀναστημένου Ἰησοῦ χύνεται τό φῶς τῆς ἐλπίδας. Ἀνοίγει ὁ νέος δρόμος τῆς ζωῆς καί τῆς αἰώνιας εὐτυχίας μας, στόν ὁποῖο βαδίζουμε μέ τήν μετάνοια καί τήν πίστη.
Ἐδῶ ἀκριβῶς βρίσκεται τό πρόβλημα τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου. Δέν ἀπορρίπτει τόν Ἰησοῦ Χριστό. Θαυμάζει τήν καλωσύνη καί τήν ἀγάπη του, τίς τόσες εὐεργεσίες πού σκόρπισε στήν γῆ. Ἡ Ἀνάσταση εἶναι πού τόν ἐνοχλεῖ! Ἄν ἔμενε νεκρός στό μνῆμα ὁ Ἰησοῦς, θά εἶχε τήν συμπάθεια τῶν πολλῶν. Εἶναι ἀνεπιθύμητος καί πολεμεῖται σήμερα ἐπειδή ἀκριβῶς εἶναι ἀναστημένος καί τό ἄγγελμα τῆς ἀναστάσεώς του ἔχει ὡς ἄμεση συνέπεια τό παράγγελμα τῆς δικῆς μας μετανοίας, τήν ἀπάρνηση τῶν παθῶν. Ἕνας Χριστός πού δέν ἀναστήθηκε μπορεῖ κάλλιστα νά ταυτισθεῖ μέ τούς ἄπειρους θεούς καί θεές τῆς εἰδωλολατρίας, πού ὄχι μόνο δέν ἀπαγορεύουν, ἀλλά καί ἐπιδοτοῦν τά πάθη. Τί γίνεται ὅμως μέ τόν ἀναστημένο Χριστό πού διαβεβαιώνει ὅτι «ἐγενόμην νεκρός, καί ἰδού ζῶν εἰμι εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων» (Ἀπ 1,18); Πῶς νά τόν ἀνεχθεῖς νά ἐλέγχει τίς παρεκτροπές σου, νά περιορίζει τίς κακίες σου, νά ρυθμίζει τήν ζωή σου; Νά γιατί οἱ πολλοί δέν θέλουν τήν Ἀνάσταση!
ΤΟ ΚΑΝΑΛΙ ΜΑΣ
